Марий Мер Каҥаш 25 ий пашам ыштыме жапыштыже марий-влакын илыме ӧрдыж кундемыште кокымшо гана кугу погынымашым эртарен. Икымше гана 2010 ийыште Ижевскыште погынымо гын, тений 7-8 апрельыште Марий форумым Урал кундемыште эртарыме.
 Ты гана пашам кум тӱрлӧ корно дене ыштыме: Мер Каҥашын IV пленумжо лийын, Российысе Марий национально-культурный автономийын конференцийже ден «Урал марий-влак: эртыме корно да кызытсе илыш» шанче-практик конференций эртаралтыныт.
Тушко Марий Эл, Татарстан, Удмурт, Башкортостан республикыла, Киров, Угарман, Тюмень да Свердловск областьла, Пермь кундем гыч мер пашаеҥ, шанчызе, тӱвыра да туныктымо аланыште тыршыше еҥ ден журналист-влак погыненыт ыле. Марий форумышко 150 утла ен ушнен.
Форум деч ончыч участник-влак Красноуфимск районысо Юа селаште лийыныт, «Марий кудо» этнографий тоштерым онченыт.

Пленумышто Свердловск кундемыште марий мер пашаеҥ-влакын шуктымо сомылыштым пален налме. Тидын нерген Мер Каҥашын еҥже-влак: Екатеринбург гыч Иликбаев Игорь Николаевич, Красноуфимск район Сарсаде гыч Роюков Иван Михайлович ден Леонид Иванович Канакаев — каласкаленыт. Тыгак Мер Каҥашын идалыкаш пашаж нерген отчётым Оньыжа Александров Эдуард Васильевич ыштен.

Ты форум годымак Российысе Марий национально-культурный автономий шке пашажым каҥашен. ФНКА-м Марий Элыште айдемын праваж шотышто уполномоченный Яковлева Лариса Николаевна тӱҥалтыш гычак вуйлата. Тудо ты гана толын кертын огыл, сандене конференцийым алмаштышыже Третьяков Олег Александрович (Татарстанысе НКА-м вуйлатыше) вӱден.
Тымарте Российысе НКА-ште ныл регион лийын гын (Татарстан, Удмуртий, Ленинград область, Нягань), ынде Тюмень оласе марий национально-культурный автономийым (вуйлатышыже — Меньших Маргарита Анатольевна) пуртышт. Конференцийыште Российысе Марий национально-культурный автономийын исполкомжым вуйлаташ Пушкина Наталья Васильевнам (Йошкар-Ола) йӱкленыт.
Кокымшо кече тӱрыснек шанче-практик конференцийлан пӧлеклалтын. Тудын темыже — «Урал марий: эртыме корно да кызытсе илыш». Ятыр докладым колыштмеке, участник-влак вич секцийыште — «Тӱвыра», «Ял илыш», «Туныктымо йодыш», «Самырык тукым», «Бизнес ден обществе» — тӱрлӧ йодышым каҥашеныт. Тыште марий-влакын илыме верлаштышт могай нелылык улмо да пашан сай могыржат палдырненыт. Теве «Тӱвыра» секцийыште гармоньчо-влакын чӱдылыкшылан кӧра «Ик гармоньчо кокытым конда» пайремым эртараш кутырен келшеныт. А «Ял илыш» секцийыште верлаште краевед-влаклан шымлыме пашам келгынрак шукташ темленыт.

Лачак ты форумышто Марий Эл Республикын Тӱвыра, печать да калык-влакын пашашт шотышто министерствыже ден Свердловск областьын Тӱвыра министерствыже коклаште ойпидышым ыштыме. Чынжымак, ты кок кундем ойыраш лийдыме кыл дене ожнысек кылдалтеш. А тиде документ тӱвыра аланыште умбакыжат пашам пырля шукташ полшышаш. Келшымаш ойыш Свердловск областьысе тӱвыра министр Учайкина Светлана Николаевна ден Марий Эл Республикын тӱвыра, печать да калык-влакын пашашт шотышто министр Васютин Михаил Зиновьевич кидпалыштым пыштеныт.

Марий калыкын икымше погынжылан 100 ий теммылан пӧлеклалтше Марий форум пашаче да пайдале лийын: участник-влак школлаште, яллаште, тӱвыра да моло пашаштат виктарыме шотышто икте-весе деч каҥашым, темлымашым налыныт, ончыкыжымат Урал марий-влак гай чолган тыршымаш шонымаш дене мӧҥган-мӧҥгышкышт тарванен каеныт. Марий форумышко толшо участник-влак шукынжо Урал кундемыште икымше гана лийыныт, сандене ты вашлиймаш ӱмыр мучкылан шарнашышт кодеш.