Марий Эл Правительстве председательын алмаштышыже — тӱвыра, печать да калык-влак паша шотышто министр Константин Иванов Марий калыкын 12-шо погынжылан ямдылалтме да эртарен колтымо шотышто совещанийым эртарен. Тӱҥ докладым Оньыжа Эдуард Александров ыштен. Таче кечылан шуко паша шукталтын — 31 август марте чыла вере делегат-влакым сайленыт, нунын анкетышт дене паша шукталтеш, секцийлаште ончышаш йодыш-влакым чумырат, тӱвыра программат …
Параньга район Эльпанур ялыште «Унавий» ӱдырамаш клуб пашам ышта. Тудым 2015 ийыште Янышева Ольга Романовна чумырен. Кызыт тушко 16 марий ӱдырамаш коштеш. Верысе чолгаеҥ-влак Марий Эл гыч Украинысе специальный операцийыште улшо салтак-влаклан носки ден пижергым пидыт. 2022 ий октябрь гыч чылаже 387 мужырым ямдылен, кӧргешыже я шовыным, я сигаретым, я школышто тунемше-влакын возымо серышыштым пыштен колтедат. …
13 февраля 2024 года в Государственном мемориальном музее обороны и блокады Ленинграда в рамках проекта «Народы СССР в освобождении Ленинграда» состоялось межрегиональное культурно-просветительское мероприятие «Марийцы на защите Ленинграда», приуроченное к 80-летию полного освобождения Ленинграда от фашисткой блокады. С приветственными словами перед гостями выступили: главный хранитель Государственного мемориального музея обороны и блокады Ленинграда Савельева А. Г., …
Йошкар-Олаште Марий парк (шындер) чоҥалтеш. Тушто Тӱҥ капка, кугу да изи корно-влак, кудо, йоча вер, мурымо-куштымо вер да моло чоҥымаш лийыт. Тидыже айдемылан чоҥалтеш. А молыштлан иктаж-мом ыштен кертына мо? Кертына, шонена. Теве шырчыклан омартам ямдылена гын, илаш пурат ыле, мемнам мурышт дене куандарат. Садлан ме, «Шындер шырчык» клубын еҥышт, поро кумылым ончыктымо акцийым увертарена. …
4 ноябрьыште Марий Эл Республик 103 ияш шочмо кечыжым палемда. Йӱла почеш Мер Каҥаш куанле кечым палемдаш чыла кумылан-влакым П.П. Глезденев лӱмеш саклымверыш (сквер) 12 шагатат 30 минутлан пагален ӱжеш. П.П. Глезденёв лӱмеш саклымвер «Оласе средам тӱзатымаш» программе кышкарыште чоҥымо. Арт-объект Марий кундемын 100 ияш лӱмгечыжлан пӧлеклалтын. Тушко республикын 14 район да 3 олан лӱмыштым вераҥдыме. …
13-15 октября в Общественно-политическом центре Марий Эл прошла Осенняя сессия марийского форума. Организаторы: Всемарийский совет и Центр социальных инициатив. Накануне форума члены Всемарийского совета на заседании Пленума утвердили дату проведения XII Всероссийского съезда марийского народа — с 31 октября по 3 ноября 2024 г. К участникам форума с приветственным словом обратились первый заместитель Председателя Правительства Марий …
27 сентября состоялось первое заседание организационного комитета по подготовке и проведению в 2024 году в городе Йошкар-Оле XII Всероссийского Съезда марийского народа. Глава региона Юрий Зайцев отметил, что это значимое событие не только для республики, но и всей страны и Правительство республики готово оказать всяческое содействие. Министр культуры, печати и по делам национальностей Марий Эл …
Россий кÿкшытан марий самырык тукым слёт Кужэҥер районысо Руш Шой ялыште лиеш. Тений тудо латвизымше гана эртаралтеш. Эртарыме жап — 18 гыч 22 июль. Участник-влакын ийготышт — 25 ий марте Слётын ик эн тÿҥ шонымашыже — марий самырык тукым коклаште ончыко вÿден кайыше еҥым кушташ, мер илышыш ушаш. Кажне ийын слёт ойыртемалтеш: тӱрлӧ районышто эрта, …
2023 ий 25 июньышто Киров область Советский районысо Чумбылат курыкышто кумалтыш лиеш. Чонан дене мийыше-влакым Шернур районысо «Марий кумалтыш» общинын вуйлатышыже В.М. Мамаев 6 шагат эр марте толын шуаш йодеш. Йошкар-Ола гыч каяш кумылан-влаклан автобус лиеш. Ончылгоч 89278775749 але 42-45-53 (паша кечын) телефон дене йыҥгыртен возалтман. Автобус 7 шагатлан Йошкар-Ола, Гагарин проспект, 8 пӧрт воктеч …
2023 ий 28 ӱярнян, Пошкырт кундемын чолга мер еҥже, Калтаса районысо калыкле-тӱвыра автономийын вуйлатышыже, Инна Ивановна Тимиряеван шӱмжӧ кырымым чарнен. Инна Ивановна Калтаса районысо Кӧкыш ялыште шочын кушкын, Ӱлыл Качмаш кыдалаш школым тунем пытарымек, Марий кугыжаныш университетын историй да филологий факультетыштыже шинчымашым поген. 1997 ийыште Эстонийысе Тарту университетын магистратуржым, варажым докторантуржым пытарен, диссертацийым арален, философий …
Фоторепортаж Д. Речкина 18 марта 2023 г. в Общественно-политическом центре Республики Марий Эл состоялась конференция «Марий форум: весенняя сессия», посвященная 30-летию создания межрегионального общественного движения марийского народа «Марий Мер Каҥаш — Всемарийский совет». В нем приняли участие члены Всемарийского совета, ревизионной комиссии, марийский актив, ветераны-общественники из районов Республики Марий Эл, Татарстана, Башкортостана, Удмуртии, Свердловской, Кировской …
18 ӱярнян, Мер-политик рӱдерыште Марий Мер Каҥашын 30 ийжылан пӧлеклалтше Марий форум лиеш. Тудо 9 шагатлан тӱҥалеш. Лӱмгече пайремыш Пошкырт, Татарстан, Виче, Урал, Угарман, Моско, Одо, Шупашкар, Пермь кундемла да Марий Элын тӱрлӧ районлаж гыч марий меръеҥ-влак толыт. Форумын кышкарыштыже «Мер илыш объектив гоч фотоончер» пашам ышташ тӱҥалеш, марий мер толкынын вияҥ толмыж нерген «Марий …
Айста 8 телын / декабрьыште луымшо гана эртаралтше, Марий тиште кечылан пӧлеклалтше «Марла чын возена» тӱнямбал кӱкшытан тӱшка диктантым возымашке ушнена. Моско жап дене 10 шагатлан тӱҥалеш. Йошкар-Олаште диктантым возаш лиеш: — Марий кугыжаныш университетысе калыкле тӱвыра да тӱвыра кокласе коммуникаций институт (Кремль урем, 44, Йошкар Армий урем могырым пурыман). — Марий Эл Республикын С. …
Теҥгече, 2 октябрьыште, Российысе сымыктыш искусствын пашаеҥже, Марий Эл Композитор ушемын вуйлатышыже Валерий Дмитриевич Кульшетовын шӱмжӧ кырымым чарнен. Валерий Дмитриевич 1952 ий 17 октябрьыште Марий Турек селаште шочын. Ачажат Дмитрий Михайлович кундемыштына палыме композитор лийын, 20 тӱжем утла марий калык мурым поген. Валерий Дмитриевич Йошкар-Оласе 14-ше №-ан гимназийым, Йошкар-Оласе музыкальный училищым, Москосо Чайковский лӱмеш консерваторийым …
Анатолий Николаевич Иванов 1947 ий 4 идымын Морко район Изи Корамас ялыште шочын кушкын. 18 ий гыч Марий машиностроительный заводышто практикант-регулировщик, варажым техник-конструкторлан тыршен. Совет Армий деч вара кӱшыл шинчымашым Горький лӱмеш Марий политех институтышто налын. Варажым Марий машиностроительный заводышто ондак регулировщиклан, «Марий машиностроитель» объединенийысе партий комитетын секретарьжылан тыршен. 1983-1988 ийыште КПСС-н Йошкар-Оласе горкомын агитаций …
Эртыше кечылаште Свердловск область Красноуфимск олаште «Йылме, йӱла, тӱвыра» регион кокласе конференций эртен. Тудым шукерте огыл регистрацийым эртыше «Урал марий» регионысо марий калыкле тӱвыра автономий чумырен. Тушко Марий Эл, Пошкырт кундем, Свердловск областьын район да олала, Пермь гыч туныктышо, тӱвыра, онаеҥ да мер пашаеҥ-влак погыненыт.  Конференцийым Марий Элын тӱҥ онаеҥже Александр Таныгин, Урал да Пошкырт …
Врио Главы Марий Эл Юрий Зайцев встретился с представителями землячества и членами Марийской национально-культурной автономии «Ший корно», которая прошла 15 июня в Доме дружбы Санкт-Петербурга. Врио Главы республики выразил уверенность, что такие организации необходимо всячески поддерживать.  Председатель Марийской национально-культурной автономии «Ший корно» Евдокия Соловьева проинформировала, что организация в следующем году отметит 10-летие со дня образования, …
4 июня 2022 года в селе Кадряково Агрызского района Татарстана состоится Республиканский праздник марийской культуры «Семык» в целях сохранения и развития культуры, традиций и обычаев народа мари, проживающего на территории Республики Татарстан. Во время праздника на специальной площадке состоится Республиканский конкурс красоты и мужской силы, духовного богатства и культурных ценностей «ЧЕВЕР МАРИЙ Ӱ ДЫР-2022» и …
Таче Оньыжа Эдуард Васильевич Александров 45 ияш лӱмгечыжым пайремла. Тудо 1977 ийын ага тылзын 12-шо кечынже Марий АССР Юлсер кундем Сотнур селаште шочын. Марий самырык театрын исполнительный директоржо (2015), Марий Эл Республикысе Мер-политик рӱдерын директоржо (2018). Марий калык конгрессын вуйлатышыже (2011-2016), X да XI Марий калык погынлаште Эдуард Александровым Оньыжалан сайленыт (2016, 2020), «Общенародный фронт» …
26 вӱдшорын У Торъял тӱвыра да каныме рӱдерыште Марий талешке кечылан пӧлеклалтше «Ший талешке» районысо интеллектуал марафон эртаралтын.  Марафоныш 5 команде ушнен: «Кумыл апшат» (Кузнеч школ), «Патриот» (Тошто Торъял школ), «Онар тукым» (У Торъял), «Онар уныка» (Кӱан Памаш школ), «Онар» (Токтарсола школ). Марафонын участникше-влак, вуйым савен, талешке-влакын чапкӱшт воктеке пеледышым пыштеныт. Марафон кум ужаш гыч …
Пагалыме марий-влак! Марий Мер Каҥаш лÿм дене алал кумылын кугу марий пайрем – Марий талешке кече – дене саламлем! Тений ме Марий талешке кечым кумло кокымшо гана палемдаш тӱҥалына. Тудым Марий Элыште веле огыл, пÿтынь марий тÿняште кумдан аклат. Кызытсе неле саманыште кажне марий еҥын чонжым кугезе сугынь вӱчкен, эртыме корнынам пален,  ончыко наҥгайышаш. Шкенан …
ЗПроект «Мари парк на Ленинском проспекте» участвует в рейтинговом голосовании по отбору общественных территорий для благоустройства в 2023 году в рамках федерального проекта «Формирование комфортной городской среды» национального проекта « Жилье и городская среда». Голосование стартует с 15 апреля по 30 мая 2022 года.   Чтобы проголосовать необходимо: зайти на сайт https://12.gorodsreda.ru / Принять участие …
15 вӱдшорын Мер политик рӱдерыште Марий Элысе Рӱдӧ Юмыйӱла ушемын Марий Юмыйӱлам аралыме да вияҥдыме шотышто республикысе конференций эртен. Тушко районла гыч онаеҥ-влак толыныт. Тыгак конференцийыште Марий Эл Правительство вуйлатышын икымше алмаштышыже М. З. Васютинын аппаратшым вуйлатыше Э. В. Чемышев, туныктыш да шанче министр Л. А. Ревуцкая, тӱвыра, печать да калык-влакын пашашт шотышто министрын алмаштышыже …
Йошкар-Олаште кажне ийын ятыр территорийым шотыш кондат. А могайжым — калык шке ойыра. Тений 2023 ийлан тӧрлышаш кумдык-влакым ойырена. Йӱклымаш 15 апрельыште тӱҥалын да 30 май марте шуйна. Чылаже 24 объектым спискыш пуртымо. Ме ТЕНДАМ Мари парк верч йӱклаш ӱжына. Тудо темлыме документыште 18-ше шога. «Мари парк по Ленинскому проспекту» манын серыме. Тудо кокымшо лаштыкыште …
Марий форумын шошо сессийыштыже тӱҥ докладым Мер Каҥашын «Тӱшка увер йӧн да увер технологий» комиссийжым вуйлатыше, «Марий Эл» газетын тӱҥ редакторжын алмаштышыже Пехметова Светлана Федоровна ыштен.А.Титовын фотожо.
2022-ше ий, ӱярня тылзын 19-ше кечыже Марий Эл Республик, Йошкар-Ола Сессий палемда: Форум ныл регион гыч (Пошкырт, Татарстан, Угарман, Марий Эл) 120 участникым ушен. Российын финн-угор тӱняште марий ТУЙ-влак ончыл  верыште  улыт: а) прессе (газет, журнал) 16 лектеш, икымше верыште улына, б) Интернет тӱняште марий савыктыш, телерадио канал-шамыч кугу верым айлат, в) марий блогер-влак чолгалыкым …
19 мартыште Йошкар-Олаште Марий Мер Каҥаш черетан Марий форум эртара. Тудо «Мер пашам виктарымаште ТУЙ (тӱшка увер йӧн) дене кыл да увер технологийым кучылтмаш» темылан пӧлеклалтеш. Марий форум кышкарыште Пошкырт кундемын калык художникше Г.Калитовын ончерже 9 шагатлан почылтеш. Тудо Мер-политик рӱдерыште 15 апрель марте шуйна. Марий форумыш тӱшка увер йӧн да увер технологий аланыште тыршыше-влак, …
9 ӱярнян марий калыкын ик эн йӧратыме, палыме да пагалыме эргыже, кумдан чапланыше театр актёр, поэт да драматург, кусарыше, публицист Василий Михайлович Регеж-Гороховын шӱмжӧ кырымым чарнен. Василий Михайлович – СССР Писатель ушемын еҥже, 300 утла мурын да 20 утла книган авторжо. М.Шкетан театрын сценыштыже тӱрлӧ планан рольым чоҥен, кажне образше шӱмеш логалше, шарнымашеш кодшо. Икымше …
25 февраля Всемарийский совет провёл выездное заседание своего президиума в п. Тоншаево Тоншаевского района Нижегородской области, посвящённое работе марийского актива Нижегородской области, а также обсудил проведение весенней сессии  Марий форума.  В работе заседания приняли участие заместитель главы Тоншаевского района Чурашова М. Р., руководитель отдела культуры Кованёва И. Л., директор Тоншаевской централизованной клубной системы Г. Г. Тимонова, …
28 телын / декабрьыште Республикысе мер-политик рӱдер шке шочмо кечыжым палемда. Гагарин проспектыште верланыше монументан пӧртын тӱжвал тӱсшат, кӧргыжат Кремльысе съезд-влакын полатшым ушештара. Тудым 8-ше №-ан школын ожнысо верыштыже чоҥымо. А школым изиш тораштырак кумдан ыштыме. Политпросвещений пӧртым ятыр жап чоҥымо, тидлан эсогыл ЦК КПСС-н кӧнымыже кӱлын. Тыге 1978 ий 28 телын эксплуатацийыш колтымо. Ончыл …
21 декабрьыште 55 ияш лӱмгечыжым Мер Каҥашын еҥже, И.С. Палантай лӱмеш тӱвыра да сымыктыш колледжысе калыкле сымыктыш гимназийын туныктышыжо Лидия Геннадьевна Иксанова палемда.Тудо 1966 ийын теле тылзын 21-ше кечынже Марий АССР Морко кундем Пектывайсола ялеш шочын. Шинчымашым Кумужъял кыдалаш школышто, варажым Марий кугыжаныш университетыште налын.«Периодика» издательствыште, Советский районысо Шуарсола да Кельсаксола кыдалаш школышто тӱрлӧ должностьышто, …
17-18 декабрьыште Саранскыште Российысе финн-угор калык-влак ассоциацийын VII погынжо эртен. Тушто Марий Эл гыч 10 еҥан делегаций пашам ыштен. Чылажге Погынышто Россий кумдык гыч 20 марий еҥ лийын. Погыным АФУН-ым вуйлатыше Петр Тултаев вӱден. Делегат-влакым Мордовий Республикым вуйлатыше А. Здунов саламлен. Финн-угор кундемла гыч делегат-влак лӱм дене кажне калык деч еҥ-влак шочмо йылме дене ойленыт. …
2021 ий 6 декабрьыште Марий Оньыжан икымше алмаштышыже (оналмаш), «Марий сандалык – Марийский мир» журналын тӱҥ редакторжо, чолга марий пöръеҥ Валерий Александрович Мочаев 65 ияш лÿмгечыжым палемда. Валерий Александрович Марий кундем Шернур район Корембал ялыште шочын. Марий кугыжаныш педагогик институтым (1982), Российысе кугыжаныш гуманитарий университетым (2003) тунем пытарен.1987-1991 ийлаште республикысе «Молодёжный курьер» газетын тÿҥ редакторжо …
21 кылмын шке шочмо кечыжым, 65 ияш лӱмгечыжым Мер Каҥашын еҥже, «Саскавий» марий ӱдырамаш ушем вуйлатышын алмаштышыже Галина Степановна Ширяева палемдыш. Галина Степановна Советский район Кыдал Кодам ялыште шочын кушкын, Марий кугыжаныш педагогик институтым (1978) тунем пытарен. Советский районысо комсомол райкомын секретарьже (1978-81), Республикысе калык усталык рӱдерын кугырак методистше (1982-86), Финн-угор калыкым тӱвыражым вияҥдыше фондын …
Финиш. 14 кылмын перепись официально петыралте. Мыланем гын тудо 10-шо кылмын пытыш. Аллегорий сӱрет тыгае. Асфальт корнышто «семёрко» дене кудалам. Скорость кугу огыл, правилым ом нарушатле. Но ала-молан мыйын ончылнем гаишник ош-шеме пашкарже дене южым удырале — шого! Лектым — ончылнем гаишник огыл, а «Маристатын» пашаеҥже: «Сдайте планшет переписчика». «В чём дело? У меня около …
Чот пашам иктешлыме деч ончыч ик вашлиймаш нерген каласынем. Йошкар-Олаште илалше ӱдырамаш ила, лӱмжӧ — Владилена. Тудо 1959 ийыште переписчик лийын. Липецк областьысе Елец олаште педагоглан тунеммыж годым тиде сомыллан «кычкеныт». 15 чатлама / январьыште тӱҥалыныт, кандаш кечым гына пуеныт, манеш. Тетрадь, ручка да кандалге тӱсан тасма (опозновательный знак). Мыйын участкыште, манеш, 432 еҥ, ик-кок …
Перепись манмет – ЧОТ/ШОТ – экваторыш шуо, пел-тылзе эртыш. Нелын кая. Молан манаш гын, ятыр еҥ кудышто уке: кӧжӧ паша гыч толын огыл; кӧжӧ вес верыште ила, пачержым квартирантлан, але командировочный-влаклан пуа; але пачер чылт яра шога. Чояланыше-влакат лектыт: «Я на госуслугах проголосовала». «В этом случае на моём планшете информация появилась бы, а её нет». …
Перепись манмет марлаже ЧОТ лиеш, курыкмарла – ШОТ. Тиде кугыжан кугу акцийже: палынеже – Российысе калык-влакын чотшым да илышыжым. Тиде сомылышым мыят ушнышым. Мемнан участкыште куд переписчик улыт, кумытшо – марий: мый, Мер Каҥашын еҥже Ласточкина Галина Алексеевна да «Марий Эл» газетын журналистше Носова Светлана Николаевна. Шкланем кум задачым шынденам:  1. Моло марий активлан примерым …
Просим Вас поддержать данное издание письмом поддержки и направить на эл. почту mer-kanash@mail.ru до 29 октября 2021 г. Представлены претенденты на соискание Государственных премий Республики Марий Эл за 2020-2021 годы. Комиссия при Главе Республики Марий Эл по Государственным премиям Республики Марий Эл в области литературы, искусства, архитектуры, науки и техники выносит на обсуждение произведения и работы, …
Эртыше кечылаште, 6 гыч 8 шыжан, Марий Эл Республикысе рӱдӧ Марий Юмыйӱла ушем «Югыпого. Эргечыш корно» («Наследие. Путь к истокам») у проектым илышыш шыҥдарен. Проектым Марий Элын Тӱвыра, савыктыш да калык паша шотышто министерстве сайлан шотлен да шонымым шукташ полышым пуэн. Кум кече жапыште Марий Элысе Марий Юмыйӱла общине вуйлатыше ден онаеҥ-влак, Тимофей Евсеев лӱмеш …
Централизованная религиозная организация Марийской Традиционной Религии Республики Марий Эл приступает к реализации проекта «Наследие. Путь к истокам». В рамках проекта запланированы круглые столы, посещение и обследование священных рощ, участие на молениях в регионах компактного проживания народа мари. С 6 по 8 октября 2021 г. участники проекта посетят д. Марийский Сарамак Кизнерского района Удмуртской Республики, д.Келегеж …
25 сентября в  с. Мишкино прошла Летняя сессия «Марий форум – 2021» на тему «Культура и молодежь», организованная межрегиональным общественным движением марийского народа Всемарийский Совет «Мер Каҥаш» и Домом дружбы народов РБ при участии марийских общественных организаций и национально-культурных автономий. При финансовой поддержки Министерства культуры, печати и по делам национальностей Республики Марий Эл В мероприятии …
23 сӱремын Киров областьысе Келшымаш пӧртыштӧ марий калыкын тӱвыра, йӱла ойыртемым аралыме да вияҥдыме шотышто йыргешке ӱстел эртен. Кикнур, Пижанке, Лебяж, Малмыж, Яраҥ, Уржум кундемысе мер пашаеҥышт, верысе калыкле тӱвыра автономийын вуйлатышышт да еҥышт Киров кундемысе кӧргӧ политик министрын алмаштышыже Никитина Ирина Юрьевна, Келшымаш пӧртын директоржо Матанцева Елена Леонидовна дене вашлийыныт. Нуно марий-влакын мер илышыште …
Марий тӱня мурызо, журналист да мер пашаеҥ Данилова Раисия Михайловна дене чеверласа. Марий АССР Юлсер Чодраялын ӱдыржӧ Йошкар-Олаш тунемаш толмеке кугу кӱкшытыш шуын. «Марий Эл» ансамбль хорын уста солисткыже, Марий радион да «Марий Эл Радион» ик эн тале журналистше лийын. Мер пашаштат эреак ончыл радамыште шоген. 3-7 да 9-10 Марий калык погын-влакын делегатше, 1992-1996 ийлаште …
9-16 июльышто Сӱрем арня эртыш. Кумдан Сӱрем кумалтыш-влак Морко да Волжск районлаште эртат. Тиде йӱлам Унчо, Шеҥше кундемласе калык шуктат гын, Волжск районысо Корамас калык Сӱрем ужатымашым эртарат. Пытартышыже 16 сӱремын лие. Волжск районысо «Марий кумалтыш» общинын пашаж дене кумдан палыме лияш да кугезе йӱлам шукташ манын тышке марий онаеҥ-влакат ушненыт. Морко, Волжск, У Торъял, …
Эртыше кугарнян, 28 аган, Йошкар-Оласе марий активын погынымашыже эртен. Тушко тӱрлӧ пагытыште лийше Мер каҥаш вуйлатыше-влакым, Йошкар-Ола гыч XI Марий калык погыныш сайлалтше делегат-влакым, марий мер ушем-влакын, землячестве-влакын вуйлатышыштым ӱжмӧ. Пайрем кумылым В.И. Ленин лӱмеш тӱвыра полатын «Ныжыл сем» фольклор ансамбль пуртен. (Вуйлатыше Н. А. Макарова). Мер Каҥаш Йошкар-Ола администрацийлан XI Марий калык погыным эртараш …
26 вӱдшорын У Торъял тӱвыра да каныме рӱдерыште Марий талешке кечылан пӧлеклалтше районысо интеллектуал марафон эртаралте. Марафоныш 7 команде ушнен: «Немда шӱдыр» (Немда школ), «Кумыл апшат» (Кузнеч школ да тӱвыра пӧрт), «Марий сандалык» (Тошто Торъял школ), «Ужар талешке» («У Торъял), «Чумбылат тукым» (Кӱан Памаш школ да тӱвыра пӧрт), «Онар тукым» (Токтарсола школ), « Изеҥер»(У Торъял …
Мер Каҥаш «Марийский мир-Марий сандалык» журнал дене пырля «Тукымвож» конкурсым увертара. Ушныза. Положений 1. Тӱшка положений-влак1.1. Шке тукым нерген возымо паша-влак конкурс Марий Эллан 100 ий теммылан пӧлеклалтеш.1.2. Конкурсын организаторжо — «Марийский мир-Марий сандалык» журналын редакцийже.1.3. Конкурсын цельже: еҥ-влакым шке элым, тукымым, ешым йӧраташ-пагалаш-перегаш туныктымаш;1.4. Конкурсын задачыже: шочмо кундем, тукым, еш нерген материал-влакым тоштерлаште, книгагудылаште, …
24 апреля в г.Йошкар-Ола, при поддержке министерства культуры, печати и по делам национальностей Республики Марий Эл, состоялась Весенняя сессия марийского форума, посвященная актуальной теме: «Семья, родной язык, образование». В нем приняли участие учителя марийского языка, литературы и ИКН, представители районных отделов образования, члены Всемарийского совета, карты марийской традиционной религии, делегации из регионов компактного проживания народа …
Декаде 26 вӱдшор гыч 9 ага марте шуйнаш тӱҥалеш. Тӱрлӧ кундемлаште илыше марий-влак, шке Талешкыштым шарналтен, вуйым сават. Тӱрлӧ акций, вашлиймаш, пайрем кас-влак эртат. 26 вӱдшор кече «Талешке сорта» акций дене тӱҥале. Эрден эрак, марий-влак, йӱла почеш, С.Чавайнын чапкӱж воктене погынен, сортам чӱктышт, пеледышым пыштышт. Саламлымаш мутым Марий Оньыжа Э.А. Александров, Марий Элысе Кугыжаныш Погынын …
Шергакан марий калыкем! Марий Талешке кече дене алал кумылын саламлем. Кумда тӱняште илыше марий-влак 26 вӱдшорын Марий Талешке кечым палемдат. Тиде кече — Талешкына-влаклан вуйым савыме кече. Тауштена ме нуным чолгалыкыштлан, патырлыкыштлан, вий-куатыштлан. Нунылан кӧра ме, марий-влак, калык семын аралалт кодынна да ош тӱняште шкенан нерген яндар йӱкын ойлена. Ойлена шке шыма, йымыжа марий йылмына …
Оршанке кундемысе туныктыш аланыште тыршыше-влак ече дене таҥасымашыш ушненыт. 6 вӱдшорын Оршанкысе кресаньык паша да илыш-йӱла тоштер ончылан ече таҥасымаш эртен. Тудо 52 участникым ушен. Нунын коклаште районысо школлаште туныктышо, школ директор, йочасад воспитатель да туныктыш пашан ветеранышт. Эн кугырак участниклан, Камаев Сергей Леонтьевичлан (Кугу Ӧрша ял) 75 ий, изираклан, Майорова Полиналан (Марково школ) — …
В Марий Эл Оргкомитет по проведению предварительного голосования по определению кандидатур в качестве кандидатов от партии «Единая Россия» на выборах в Государственную Думу Федерального Собрания Российской Федерации VIII созыва зарегистрировал первого кандидата. Оригиналы документов на участие в процедуре подал Эдуард Александров. Он является директором Общественно-политического центра Республики Марий Эл, председателем межрегионального общественного движения по сохранению …
28 пургыжын Севастопольысо калыкле-тӱвыра ушем-влакын ассоциацийже «Крымыште илыше калык-влакын шошо пайремышт-влак» мероприятийым эртарен. Тудо «Звездный» рестораныште кокымшо ий эртаралтеш. Пайремыш 33 калык шкенжын вургемже дене толын, ойыртемалтше моторлыкшым кугешнен ончыктен. Марий-влакат Урал марий вургем (Марий Тавра гыч Зинаида Озерова), сорокан тувыр (Советский район гыч Валентина Рябинина), Морко вел ( Раисия Семенова) тоштымарий да стилизованный вургем …
26-28 февраля 2021 года в Москве прошёл Форум педагогического мастерства. В рамках данного форума состоялся семинар «Потенциал культуры в популяризации родного языка», круглый стол по реализации Концепции преподавания родных языков России, а также конкурс педагогического мастерства учителей родного, в том числе русского, языка. В нем участвовало  624 педагога.  На площадке Общественной палаты России участники конкурса …
Уважаемые жители Республики Марий Эл! Приглашаем вас принять активное участие в общественном обсуждении о присвоении аэропорту г.Йошкар-Олы имени выдающегося земляка в связи со столетием республики и началом строительства нового аэровокзального комплекса. Замечания и предложения принимаются в период с 21 января 2021 г.по 21 февраля 2021 г. на следующие адреса: 1.Правительство Республики Марий Эл:— страница ВКонтакте …
Ӱдырсий пайрем — мастарлыкым, йолымбак пеҥтыдын шогалме, ончыкылык илышлан ямде улмым ончыктымо йӱла. Тудым эртарыме пагыт — пасу пашам пытарымеке, икымше лум толмеке, шыжа ден кылме тылзыла. Кумдан, республик да регион кӱкшытыштӧ, «Ӱдырсий» вашӱчаш тений визымше гана эртен. Тушко Российысе шым регион, Марий Элысе кандаш район гыч 40 ӱдыр ушнен, 30 утла усталык коллектив марий …
Столетний юбилей даёт повод не только для проведения праздничных мероприятий, но и для осмысления пути, пройденного нашей республикой за целый век своего существования. Книг, статей, очерков и иных трудов по истории Марийской автономии опубликовано немало, и, казалось бы, уже всем всё хорошо известно. Но так ли обстоит на самом деле? Многим мешают мифы и заблуждения, …
Теле тылзын 11 кечынже Пошкырт кундем Уфа олан кугыжаныш концерт залыштыже «Эрвел Марий» Республикысе калыкле тӱвыра автономийынконференцийже эртен. Тушко республикын районла да олала гыч 47 делегат толын. Ушештарена, Пошкырт кундемыште 1989 ий 8 сӱрем (июль) гыч мер ушем «Марий Ушем» лӱм дене пашам ыштен, а 2004 ийыште калыкле тӱвыра автономийыш савырнен. 1995 ий гыч вуйлатышылан …
Мер Каҥаш марий калыкын чолга да пеҥгыде вий-куатан эргыже, Кужэҥер районысо Токтайбеляк кундемын тале онаеҥже Вячеслав Михайловичын Актугановын ош тӱня дене чеверласымыжлан ойгана да пелашыже Агния Ильиничналан чаманымашым каласа. Кугешнена тыгай Айдеме лийме дене, тек ыштыме пашаже умбакыжат вияҥеш да тӱзлана. Узьмакыште коштса, пагалыме Вячеслав Михайлович. Вячеслав Михайлович Актуганов 1955 ий 15-ше пургыжын Кужэҥер районысо …
Йолташ-влак, юбилей дене! Шӱдӧ ий ончыч марий калыклан автономий пуалтын, Калинин Михаил Иванович да Ульянов-Ленин Владимир Ильич Декретыш кидпалым пыштеныт. Айста тиде курымым еҥ-влак гоч аклена. Мер Каҥашын сайтышке http://mer-kanash.ru/100-2/ пурен йӱҡлаш лиеш. Спискыште 100 лӱм. Нине еҥ-влак Марий Элым да марий калыкым чапландареныт да чапландарат. Нунын кокла гыч лу еҥым палемдыза, кудыжым тамга еҥ, шӱдыр …
20 октября 2020 года в Йошкар-Оле открылась межрегиональная конференция «Родные языки в поликультурной среде региона: сохранение, использование, развитие». У конференции шесть организаторов: Межрегиональный центр библиотечного сотрудничества, Российский комитет программы ЮНЕСКО «Информация для всех», Министерство культуры, печати и по делам национальностей Марий Эл, Марийский научно-исследовательский институт языка, литературы и истрии имени В. М. Васильева, Марийский институт …
Вӱдкайык, Мери да Раисия Сунгурова 17 шыжан Эстонийыште, Тарту олаште кугу концерт эртен. Тушто увер йоҥген: «Вӱдкайык калыкын Леннарт Мери лӱмеш фондын стипендийже марий самырык ӱдырамаш Сунгурова Раисия Борисовналан кучыкталтеш!» Тидыжым Параньга районысо Олор ӱдыр сылнымут пашаж дене сулен налын. Шоялӱмжӧ – Наюк. 2016 ийыште тудо Марий Элысе Олык Ипай лӱмеш кугыжаныш премийын лауреатше лийын. …
14 шыжан У Торъял районысо тӱвыра да каныме пӧртыштӧ верысе марий активын погынымашыже эртен. Регистраций почеш 35 еҥ лийын. Нуно Тӱҥ онаеҥ Таныгин Александр Ивановичын сугыньжо деч вара Мер Каҥашын еҥже, Небогатиков Евгений Викторовичын, ойлымыжым колыштыч. Тудо 11-ше Погынын пашаж дене, У Торъял районысо илыш дене палдарыш. Регистраций годым эртаралтше анкетирований оҥай сӱретым ончыктен: 35 …
Уважаемые члены Всемарийского совета Выражаю глубокие соболезнования в связи с кончиной Ксенофонта Никаноровича Санукова, доктора исторических наук, профессора, академика, общественного деятеля, почетного гражданина города Йошкар Олы. Он внёс самый весомый вклад в историческую науку, образование, в развитие гражданского общества, в сохранение марийской национальной культуры и укрепление дружеских связей другими странами. Память о Ксенофонте Никаноровиче всегда …
Марий Мер Каҥашыш Российысе кӱшыл школын сулло пашаеҥже, Йошкар-Олан Почётан гражданинже, марий калыкын корныжым келгын шымлыше историй шанче доктор Сануков Ксенофонт Никаноровичын ош тӱня дене чеверласымыжлан кугу чаманымашым каласем. Марий калык ик эн чолга эргыжым йомдарыш. Кийыме мландыже пушкыдо лийже.
14 шыжан марий калыкын ик эн тале, лӱмлӧ айдемыже, Ксенофонт Никанорович Сануковын, шӱмжӧ кырымым чарнен. Марий мер илышлан да финн-угор шанче тӱнялан нимучашдыме ойго да кугу йомдарымаш. Тудын лӱмжӧ дене марий историй, 90 ийласе мер илышын вияҥмашыже чак кылдалтыныт. Шочмо кундемжым йӧратыше, тудын нерген кугу трибуна гыч ойлышо, марий эртыкым шымлыше Ксенофонт Никанорович, шочмо калыкнан …
1-3 октября в г. Йошкар-Оле  прошёл XI съезд марийского народа.  Это главное событие в жизни марийского народа. Съезд объединяет марийцев, живущих в разных уголках нашей страны.  Съезд проводится один раз в четыре года и служит важной площадкой для выработки предложений по вопросам развития языка, культуры и традиций марийского народа. Также избираются Председатель и члены Всемарийского …
Муравьёва Эльвира Николаевна – Марий Эл, Юлсер район Николин Александр Владимирович – Пермь кундем Ижбулатов Игорь Ираевич – Пошкырт кундем/ Башкортостан;
Александров Эдуард Васильевич – Оньыжа; Мочаев Валерий Александрович – Икымше оналмаш, Марий Эл, Йошкар-Ола; Иванова Елена Александровна – оналмаш, Марий Эл, Йошкар-Ола; Гайсин Александр Яковлевич – оналмаш, Пошкырт кундем / Башкортостан; Васютин Михаил Зиновьевич – Марий Эл, Йошкар-Ола; Таныгин Александр Иванович – Марий Эл, У Торъял район; Абукаева Любовь Алексеевна – Марий Эл, Йошкар-Ола; Алатайкина …
24 июня  2020 года в селе  Байса Уржумского района Кировской области в Доме культуры  состоялось открытие памятной доски марийскому учёному-фольклористу, писателю, этнографу, первому кандидату наук среди мари в гуманитарной сфере Ксенофонту Архиповичу Четкарёву, родившемуся в д. Нижние Концы (ныне ул. Калинина села Байса). Торжественное мероприятие  открыл глава Байсинского сельского поселения Александр Викторович Соловьёв. Право на …
17 июля с 11.00 час. в  https://vk.com/yoshkarola_12reg стартует рейтинговое голосование по выбору общественных территорий для благоустройства в 2021 году по муниципальной программе «Формирование современной городской среды». В голосование включены 33 общественных пространства Йошкар-Олы. Отдать свой голос можно на официальном сайте администрации городского округа «Город Йошкар-Ола» в разделе «Современная городская среда» во вкладке «Голосование по выбору …
И название прекрасное – яркое, точное: «Марийцы на просторах России». Именно так марийцы, компактно проживающие в Татарстане, Башкортостане, Удмуртии, Нижегородской и Кировской  областях, Пермском крае,  Свердловской области. И герои – о таких сегодня пишут не часто: десятки и десятки сельских тружеников (трактористов, водителей, работников ферм, зерноскладов и зернотоков, пилорам, сельскохозяйственных производственных кооперативов), но среди них …
Я бы не хотел описывать подробно всё происходившее в культуре за четверть века, с начала 1980-х по 2006 год. Все это по годам отражено в информационных отчётах отдела культуры, хранящихся в архивном отделе администрации Горномарийского района. В то же время хочется рассказать о некоторых знаковых событиях и мероприятиях того периода. Кульработник — звено идеологической машины …
«Эҥер» ден «илыш» мут-влакын значенийышт йӧршеш тӱрлӧ улыт гынат, икте-весышт дене кылышт   моткоч   пеҥгыде.   Шочын,   уш-акылым   погымекышт,  шукын  шке  илышыште  вашлиялтше  ятыр  тӱҥ событий-влакым шочмо кундемышт воктене йоген кайыше эҥер дене  кылдат: изи годым юарлен модын куржталме пагытлам, икымше йӧратымашым да молымат чоныштына ӱмырна мучко ашнена. Марий элна мучко ойыртемалтше шуко эҥер йоген эрта. Иктылан …
Нефтяные качалки чем-то напоминают осликов. Мерно опуская-поднимая головы, они словно пощипывают траву, не сходя с места. Для пущего правдоподобия не хватает только хвостика на другом конце балансира. Где-то такой «ослик» покачивается в одиночестве, выглядывая из лесной просеки, где-то на обочине дороги выстраивается небольшое «стадо» станков-качалок. Мы – в Краснокамском районе Башкортостана – самом нефтяном районе …
Тидымак каласаш лиеш «Ломбо» нерген. Южыжо тиде калык муро манын шона. Уке, тудын авторжо уло: мутшымат, семжымат Анфиса Чикаева (кызыт – Эманова) возен. Мура шкежак. Кузе ты сылне произведений шочын? Айста Анфисан каласкалымыжым колыштына. – Авторын мурыжым «Калык муро» маныт гын, тугеже тудо калыкын кумылжым налын. Вет чот келшыше мурым гына калык шкенжынлан шотла. Тугеже …
«Марий сандалык  –  Марийский  мир»  2008  ийыштак  лекташ  тӱҥалын.  Мотор  сӱретан, тӱрлӧ чиян, ятыр темым тарватыше да кок йылме дене ош тӱням ужшо ты савыктыш лудшо-влаклан вигак келшен шинче. Тудым подписке почеш огына колто, а калыклан яра шалатена. Чыла кундемыште илыше марий-влак деке ты журнал миен шужо манын шонена. Шукерте огыл отпуск жаплан шочмо Пошкырт …
ШИНЧАВОЧМАШ Ковамын ешыштыже марий йӱлам пеҥгыдын кучен иленыт. «Мыйын бовам Ӱялче ыле. Ялыште гын тудым «моштышо кува» маныныт: тудо черле-влакым эмлен. Мемнан деке толшо-влакым эмлымыж годым мый ӧрдыж гыч эре шыпак онченам, сандене мом да кузе ыштымыжым чыла ужын кушкынам», – ойла ыле изи улмына годым шке боваж нерген Казима ковай. Илен-толын, ковай шкежат моштышо …
Марий тӱран тувырым чийыше-влакым моткоч чот пагалем. Нуно моторын койыт веле огыл, чучеш, пуйто койышыштат вашталтеш: шкеныштым ӱшанлынрак кучаш тӱҥалыт.  Шкемынат  марий  тувыремат, марий тӱр дене сӧрастарыме ӱзгар-шамычат улыт, но нуным шуэнрак чием. Очыни, жап эше толын шуын огыл. Такшым марий ӱдырым изинекак тӱрлаш туныктеныт. Эше школыш коштмо годымак, шарнем, ӱдыр-шамыч, марлан каяш манын, солыкеш …
Марий АССР-ысе тӱвыран сулло пашаеҥже, «Душа  народа» премийын лауреатше Анна Якушева тений 21 июньышто 70 ийым темыш. Шкенжым тынар ийготанлан ок шотло. Амалжат ятыр: йӧратыме пашаже да йӧратыме коллективше-влак улыт, тазалык – Юмылан тау, шым уныка куандара. Сар деч вара, кодшо курымын 50-ше ийлаштыже, илыш саеммыла чучын гынат, тунам шочшо йоча-влаклан неле-йӧсым ятыр чыташышт пернен. …
В нынешнем году канун Дня России, 11 июня, Гимн Российской Федерации впервые прозвучал по-марийски. Запись несколько раз была показана в телевизионном эфире – на центральных и региональных каналах и буквально  тут  же появилась  в интернете. Уточним: кому-то может показаться неожиданным, но региональные каналы были нижегородскими, и в федеральных программах воспроизвели запись именно с их подачи. …
Лач тыгай кокла гыч иктыже – Марий Элысе Юлсер кундем Пезмучаш ялеш шочын-кушшо, кызыт Татарстанысе Альметьевск олаште илыше Лидия Краснова (ӱдыр фамилийже Савинова). Лидия Егоровнан парашют спорт дене спорт мастер нормативым шуктымыж нерген шукертак паленам, сандене эре туддене вашлияш шоненам. Шочмо кундемышкыже унала толмыжым пален налмеке, суртышкыжо уло кумылын кайышым. Капкам кужурак, лывырге кап-кылан, поро …
В наши дни для многих людей интернет – вся вселенная. Мои знакомые и родные ни минуты не живут без него. (Ведь там переписка, новости, сайты, кино и прочее). Я же пользуюсь простым стационарным телефоном, слушаю радио, читаю газеты. из журналов уважаю «Марийский мир». Кому как, а мне по душе и интересам все материалы в этом …
Деревня во все времена жила запасами продовольственных продуктов, заготовленных с осени. Основу этих припасов составляли хлеб, картошка, овощи, скотина, предназначенная на мясо, корма для скота. Однако в годы войны у большинства селян этих запасов не хватало не только до следующего лета, но и до весны, а некоторых продуктов и вовсе не было. Колхозы не могли …
Каждый человек сам выстраивает свою линию жизни. При этом он находится в круговороте жизни своей семьи, деревни или города, страны, планеты Земля, всей нашей Вселенной. Нередко бывает так, что в сложных жизненных ситуациях – когда «грянет гром» – человек обращается к Богу со своими молитвами о помощи. Возможно, этим самым «громом» Всевышний напоминает ему о …
Семже Давид Тухмановын Мутшо Владимир Харитоновын Анатолий Мокеев марлаҥден Сеҥымашна                                    мочол мӱндырнӧ улмаш, Шолгым семын шуалген,                                   тӧчен чолгаш.       Ыле корно                                    пуракан да шикш — тулан, Тиде кечым лишемденна                                    ме чылан. Припев: Тиде пайрем кече,                        пычалтар ӱпшан, Тиде кече                        рвезынекак чал ӱпан. Тиде кече                        тамле шинчавӱд йӧршан- Сеҥышгече, …
Приглашаем магистров вуза поступить в аспирантуру по направлениям истории и этнографии народа мари и других народов Поволжья. С первых же лет после открытия Казанского императорского университета в 1804 г. началось систематическое изучение народов Поволжья учеными университета. Развитие этнографии (этнологии) в Казанском университете прошло длительный путь, занявший практически два столетия. За это время были проведены многочисленные …
Марий Элыште коронанавирус шарлымылан кӧра Марий Оньыжа калык деке ӱжмаш дене лектын. Эдуард Васильевич Александров талешке-влакым шарныме декадым 26 вӱдшор гыч 9 май марте эртараш темлен. Тоштыеҥ радамыште улшылан сортам чӱктен, вуйым саваш, илыше талешкылан сотокылым, Интернет йӧн але же теле да радио дене пайдаланен саламлаш. Талешке-влакым шарныме декадыш Йошкар-Оласе район землячестве-влак ушненыт. Марий Турек …
Шергакан марий калык. Вӱдшор тылзын 26 кечынже, ме марий-влак, иктеш пырля погынен, я кажныже шке кундемыштыже, Марий талешке кечым палемдена. Тӱрлӧ пагытыште калыкна верч тыршыше талешкына-влакым шарналтена, нунылан, тауштен, вуйнам савена. Тидын дене ме ик пеҥгыде вож гыч улмынам ончыктена, марий калыкын волгыдо илышыж верч тыршаш талешкына-влак деч вий-куатым налына. Кумло ий Марий талешке кече …
Тыге маналтын «Саскавий» ушемын 8 Март вашеш кокымшо ий почела эртарыме пайрем концертше. Тудо ӱдырамаш-влаклан пӧлеклалтын ыле. Пайрем ӱмашсе семынак Марий самырык театрыште эртен. Омсам почат веле – вигак пайрем кумыл шижалтын: сылне марий сем йоҥген, мотор причёскан, тувыран ӱдырамаш-влак коштыныт, а кажныжын чурийыштыже – весела шыргыжмаш. Фойеште пайрем кумылым нӧлташ полшышо «Ах, ӱдырамаш мастарлыклан …
12 февральыште Кужэҥер районышто кандашымше гана марий калык йӱлам ончыктымо «Коҥга пайрем» район фестиваль лие. Тудым районысо тӱвыра пӧлка дене «Саскавий» марий ӱдырамаш ушем пырля эртарышт. Ожно ты пайрем ик эн кугулан да аклымылан шотлалтын. Тудо лач Кужэҥер, Шернур да У Торъял районлаште эртен. Утларакшым Кужэҥер кундемысе Токтайбеляк, Кугу Чарнур, Изи Чарнур, Старсела (Верх-Ушут) велне, …
1926 ийыште март тӱҥалтыште Краснококшайск олаште марий ӱдырамаш-влакын 1-ше областной погынышт эртен. Тунам ныл кече жапыште шуко йодышым каҥашыме: грамотым палыдымым вожге куклымаш да тӱрлӧ оккӱлан ӱшаныме ваштареш кучедалмаш, суртышто шкем кучаш тунеммаш, гигиене шотышто шинчымашым ешарымаш да молат. Тиде погын деч вара марий ӱдырамаш-влак мер пашашке кумылынрак ушнаш тӱҥалыныт. А вара МАО-со кантонлаште женотдел-шамыч …
Новые данные о проблеме родства языков Разумеется, речь пойдёт не о той симфонии, которая в лексиконе музыкантов имеет значение «созвучие», а о родственных связях языков. А они ещё во многих аспектах остаются невыясненными. Смею утверждать, что ни историки, ни археологи не имеют достаточных средств, чтобы заглянуть в далёкое доисторическое прошлое тех или иных народов, а …
Неумолимое время всё дальше отдаляет от нас дату величайшего события в истории нашего государства – Дня Победы. Вместе со временем уходят в прошлое и те, кто своим мужеством, стойкостью, героизмом, своим трудом, горбом, жилами, нервами, своим горем, слезами, потом, кровью, своим характером, волей, страстью, своими бедами, потерями, жертвами, жгучей ненавистью к врагу и горячей любовью …
Малоизвестные факты о подвигах уроженцев Марий Эл Несмотря на громадное количество фильмов, книг, статей, видеорадио эфиров о Великой Отечественной войне, мы до обидного мало знаем о конкретных героях. Большинство из фронтовиков не любило рассказывать про войну. И заслуженные награды носило редко. Только теперь, когда заработал сайт «Подвиг народа», мы узнаём о ранее неизвестных нам ратных …
Кочамым, Алексей Иосифович Хлебовым (обложкышто), ужын омыл, но тудын нерген шарнымаш – эре пеленем. Ешыште тудын нерген мутланымаш ик ганат лийын огыл. Ковамат колымыж деч ончыч, мый тунам шым ияш лийынам, воктекыже ида пыште манын коден. Сеҥымаш кечынат тудын нерген иктат ойлен огыл, кеч Осып Элексэ кочам сарыште тӱҥалтыш гыч мучаш марте кредалын. Ална ковам …
Газетлам да сайтым лудшо, радиом колыштшо-влак, очыни, палат: 11-ше Марий калык Погыным шыжылан кусарыме. Мер каҥаш вуйвер тудым 2020 ий 1-3 шыжа / октябрьлан погаш келшен. Ынде мут Оргкомитет деч шога. Амалже – коронавирус. Тугеже эше ик жап мыланна пуалтын уэш-пачаш ойласаш-каҥашаш, кутыраш-ӱчашаш, ик ойыш шуаш тыршаш. Тиде жапыште ме Семык ден Сӱремым, йӧратыме Пеледыш …
На вопрос, что он думает о Русском Кукморе, директор местной школы Александр Леонтьевич Иванов ответил: «Всё здесь по сердцу: и люди, и земля, и природа». Вдохновлённые этой ёмкой характеристикой, мы с затаённым любопытством отправились в эти места. От Йошкар-Олы до Русского Кукмора рукой подать – каких-то 18 километров. Но чтобы добраться до этих мест, нужно …
Килемар районысо «Восход» мер политик газет у ошкылым ыштен. Ынде газетыште «Ирӹ жерӓ» марий лаштык лекташ тӱҥалеш. Тудын редакторжо Мер каҥаш вуйверын еҥже Н.И. Алатайкина. Икымше лаштык 2020 ий вӱдшор тылзын 3 кечынже лектын. Марий лаштыкын кӱлешлыкше нерген ятыр вашлиймаште мутланыме. Килемар районышто Мер Каҥашын вуйвержын погынымаштыже Оньыжа Э.В. Александров туран ойлен. XI Марий калык …
XI Марий калык Погын оргкомитетын кӱштымыж почеш, Мер каҥаш вуйвер мер илышыште ойыртемалтше, шке пашашт дене калыкыште пагалымашым сулен налше марий-влакын радамжым ямдылен да тӱрлӧ награде-влаклан палемден. Кӧжым Мер каҥаш Чап кагаз дене чапландараш, кӧжым Марий Элысе Тӱвыра, печать, да калык-влакын пашашт шотышто министерствын «Калык верч тыршымаш» медаль дене палемдаш, кӧжым кугыжаныш наградылан темлыме. Тушко …
МЕР КАҤАШ УВЕРТАРА Марий Элыште коронавирус шарлаш тӱҥалме лӱдыкшылан кӧра XI Марий калык Погын 9-11 вӱдшор гыч шыжа тылзыш кусаралтеш. Эртарыме кечылан 1-3 шыжам палемдыме да тидын шотышто Марий Глава, Погын Оргкомитетым вуйлатыше А. А. Евстифеевлан серышым колтымо. Сайлалтше делегат-влакын статусышт вашталтде кодын.   Марий Оньыжа Александров Э. В. ВСЕМАРИЙСКИЙ СОВЕТ ОБЪЯВЛЯЕТ В связи с угрозой …
Всемарийский совет объявляет о начале аккредитации представителей средств массовой информации для освещения XI Съезда марийского народа. Заявку можно подать со 2 марта по 2 апреля 2020 г. (до 23 ч. 30 мин.). Закон РФ от 27.12.1991 N 2124-1 (ред. от 02.12.2019) «О средствах массовой информации» (с изм. и доп., вступ. в силу с 01.01.2020)Статья 48. …
28 февраля 2020 года в конференц-зале администрации г. Йошкар-Олы прошла городская конференция. В ней приняли участие 280 человек. В делегаты были выдвинуты 102 кандидата. По итогам тайного голосования были избраны 42 делегата. Проходной бал составил 82 голоса. Предлагаем рейтинг кандидатов в делегаты. Ямбердов Иван Михайлович Мар. нац. театр им. Шкетана 143 Юзыкайн Эрик Алексеевич Мар. …
Эту статью я написал в начале 2005 года по просьбе К. Н. Санукова. По какому поводу не помню, возможно, для очередной книги. Публикацию я не видел. И сегодня, в день 85-летия уважаемого историка, я решил поделиться с читателями своим взглядом на события тех лет и собственно мнением о Санукове. Ксенофонт Сануков – голос Перестройки Историческая …
XI Марий калык Погын марте кок тылзе кодын.  Оргкомитет делегат да уна-влакым вашлияш ямдылалтеш гын, верлаште делегат-влакым сайлымаш паша шуйна, тудо 29 февральыште мучашлалтеш. Тиде сомыллан Марий Эл Республикын кажне районжо да олаже ушнен. Морко, Волжск, Звенигово район-влак пашам иктешленыт, кызыт Килемар, Курыкмарий районла шокшым кергалтен тыршат.  Юрин район икымше гана делегатым сайлымашыш ушнен. 25 …
2018 ий июльышто Изи Какшан серыште верланыше Усталык ушем-влакын пӧртыштышт музыканче Татьяна Ямбердова дене лийше вашлиймаш — тачат ушыштем. Тудо чоныштем келге шарнымашым коден. Тышке ты кечын калык шуко погынен ыле. Нунын коклаште пагалыме еҥ-влак Галина Иванова-Ямаева, Олег  Иркабаев, Олег Логинов, Евгений Петров, Геннадий Гордеев, артист-влак да молат лийыныт. Каласыман, марий интеллигенций дене вашлиймаш-шамыч Мария …
Назовёшь имя этой реки – Керженец –  и оно откликнется в памяти очень многих людей. Даже тех, кто никогда не видел эту реку. По масштабам России Керженец скромен. Пароходы по нему никогда не ходили, длина его не больше трёхсот километров, на берегах – ни одного города. Таких рек много. Но многие ли скажут, где именно …
Новые данные о проблеме родства языков. Данной тематикой занимается сравнительно молодое направление лингвистики, зародившееся в Германии около двух веков назад. Эту дисциплину называют компаративистика или сравнительно-историческое языкознание, бурное развитие которой пришлось на первую половину XX в. С момента возникновения компаративистики европейские ученые приступили к изучению генетических связей индоевропейских и финно-угорских языков. Наиболее активно работали в …
Для марийцев Ханты-Мансийского автономного округа это непреложная истина. Как только мариец появляется в чужом краю, он начинает искать сородичей. Не обязательно, чтобы жить вместе или ходить в гости друг к другу. Тем более в Югре, где расстояния между населёнными пунктами большие, не то, что в Марий Эл или Татарстане. Просто марийцу важно осознавать, что он …
20 январьыште 13 шагатлан — Волжск р-н Корамас ял шотан илем 15 шагатлан — Волжск р-н  Сотнур ял шотан илем 17 шагатлан — Волжск р-н Петъял ял шотан илем 21 январьыште 10 шагат — Звенигово район Эсмекплак (Исменца) ял шотан илем 13 шагатлан — Звенигово район Красный Яр ял шотан илем 13 шагатлан — Волжск …
15 январьыште Морко районысо администрацийын актовый залыштыже  XI-ше Марий калык Погыныш сайлалтше делегат да Морко районысо марий активын конференцийже эртен. Конференцийыште 2016-2019 ийлаште ыштыме пашам иктешленыт да Мер Каҥашын еҥжым ойыреныт. Морко район вуйлатыше А.Н. Голубков районын социал да экономик вияҥме нерген ойлен. Марий Оньыжа, Марий Мер Каҥаш вуйлатыше Э.В. Александров делегат-влаклан  Погынышто пашам кыртмен …
Пагалыме Йошкар-Оласе марий-влак! 2020 ий 28 февральыште (кугарня) Йошкар-Оласе администрацийын конференц-залыштыже оласе конференций лиеш. Тушто Йошкар-Ола гыч XI Марий калык Погыныш делегат-влакым сайлат. Марий калыкын ончыкылыкшо нерген шонышо, мер илышышке шке надырым пышташ кумылан-влакым алал кумылын пагален ӱжына.Конференций 17 шагатлан тӱҥалеш. Паспорт дене пурыман, оласе регистраций (прописке) лийшаш. Марий Мер Каҥаш 28 февраля (пятница) в …
Шергакан йолташ-влак! Волгыдо, куан кумылым У 2020 ий конда. Ме тудым чон вургыж вучена. Ме, марий-влак, эн тошто калык улына. Кугезе коча-кованан ойжо почеш шкенам ончылно да кӱшнӧ кучышаш улына. Тиде койыш шоктышым XI Марий калык Погыныш чумыргышо калык дечат ужнена. Тек 2020 ийыште мемнан дене пырля онарлык, усталык да ушанлык лиеш. У ий – …
70 ий дене Анатолий Мокеевым. Мокеев Анатолий Иванович. Куженер районысо Чашкаялеш 1949 ий 28-ше декабрьыште шочын. Оршанке педучилищым тунем пытарен (1968). Ялыште туныктен, «Торгмаш» заводышто ыштен. 1975 ий гыч – Шернурысо ДРСУ-то. Сылнымут поянлыкше: кум поэтический сборник, «Тиде лийын, лийын…» шанымашан повесть (1996), «Усталык памаш» (1994) да «Анкет» (1999) поэме-влак, «Шып сонар» пӱртӱс нерген повесть …
Тӱҥалтышым тора Ханты-Мансийск кундем пыштен. Нижневартовск, Пойковский, Пыть-Ях, Лянтор, Нефтеюганск, Советский, Нягань, Югорск, Ханты-Мансийскыште илыше марий-влак 14 декабрьыште Сургут олаште погыненыт да «21 курым. Югра марий-влак. Шке йӱла, йылме, тӱвыра ойыртемым вес калык-влак коклаште арален кодымаш» лӱман конференцийым эртареныт. Саламлымаш мутым Сургут олан тӱвыра да туризм комитетын вуйлатышыже Владимир Петрович Фризен ойлен. Тудо палемден, марий-влак …
90 ий дене Александр Сапиным. Сапин Александр Иванович. Свердловск кундем Красноуфимск районысо Кугу Тавра ялеш 1929 ий 24-ше ноябрьыште шочын. Красноуфимскысе педучилищым тунем пытарен (1947). Шочмо мландыште туныктен. Марий краевед-влакын районысо секцийым чумырен (2005). Кум проза книган, шочмо кундемлан пӧлеклалтше гимнын авторжо. Марий Элысе тӱвыран сулло пашаеҥже (1992). 80 ий дене Тамара Григорьевам. Григорьева Тамара …
85 ий дене Нина Онучинам. Онучина Нина Александровна. Нижний Новгород олаште 1934 ий 20-шо октябрьыште шочын. Шочмо олаштыже фармацевтике школым (1952), кугыжаныш университетым (1957) тунем пытарен. Распределений почеш У Торъял районыш логалын. Ондак Масканур школышто биологий ден химийым туныктен. 1959 ий гыч – райрӱдыштӧ: школ-интернатыште воспитатель да туныктышылан тыршен, 1964-95 ийлаште – верысе кыдалаш школышто …
Йолташ-влак! 11-ше марий калык погын марте пел ий кодын. Сайтыштына вӱдшор / апрель тылзын Марий калыкын XI Погынжылан ямдылалтме нерген уверым вераҥдыме ыле. Ушештарена, 8-ше Пленумыш погынышо-влак шке шонымыштым луктын каласышт да тыгай пунчалым лукмо ыле:   Марий калык Погыным 2020 ий, вӱдшор тылзын 10 да 11 кечын эртараш; Погынышто 5 секций пашам ышташ тӱҥалеш: 1-ше …
Икымше подписчик — «Марий Эл» газетын тӱҥ редакторжо Абдулов Александр Саликович. Тудак мыланна тиде ойым – электрон подпискым почаш темлен. А буква лектын гын Я букважат лийшаш. Моло буквам кӧ почеш? А — Абдулов Александр, Антропов Геннадий, Алатайкина Надежда Б — ? В — Войтович Алевтина Г — Гурьянов Александр Д — ? Е — …
          Пагалыме йолташ!           «Марий сандалык – Марийский мир» журнал лекмылан 10 ий темын. Моло печатный изданий деч журнал шуко дене ойыртемалтеш: кок йылме дене савыкталтше, ятыр фотосӱрет дене сӧрастарыме, «глянец» манме кагазыште лекше материалым пеш оҥай кидыште кучаш. Содержаний могырым ончалаш гын, могай гына рубрике-влак уке улыт: «Йошкар-Ола – рӱдӧ ола», «Марий-влак Россий мучко …
Ура! «Марийский мир — Марий сандалык» журнал «Российын вич эн сай этноизданий-2019» радамыште. Журналын тӱҥ редакторжо Валерий Александрович Мочаевым да тудын командыжым шокшын саламлена! Конкурсым Калыкысе тӱшка увер йӧн ассоциаций / Ассоциация национальных СМИ эртарен. Тений конкурсыш 16 регион гыч 51 заявке пурен. Идым тылзын 24-ше кечынже Сочи олаште эртаралтше «Вся Россия-2019» кызытсе/современный журналистике форумышто …
85 ий дене Аркадий Смирновым. Смирнов Аркадий Григорьевич. Морко районысо Шиньша селаште 1934 ий 1-ше сентябрьыште шочын. Тунемме корныжо: Москосо областной пединситут (1960), Ленинградысе пединститут пеленысе аспирантура (1973). Психологий шанче кандидат (1975). 1977 ий гыч Марий кугыжаныш университетыште: кугурак преподаватель гыч педагогике да психологий кафедра вуйлатыше марте кушкын (1983-2008), кок ий декан сомылым шуктен. 2010-12 …
Марий Мер Каҥаш лӱм дене чылашдамат Шинчымаш кече дене шокшын саламлем. Школ пагыт кажне еҥын илышыштыже ик эн оҥай, весела да чытамсыр койышыж дене шарнымашеш кодеш. Тыгодымак чолгалыкым да пеҥгыде кöргö вийым йодеш. Вет лач тиде жапыште ончыкылык илышлан негыз пышталтеш. 2 сентябрьыште элна мучко чыла школ-влак шке омсаштым ӱдыр-рвезе-влаклан угыч почыт. Поснак шокшын икымше …
Ме манына Морко район, а ушышто – морко памаш. Тыге шонаш шуко амал уло. Тиде мланде гыч памаш вӱд гае виян-яндар калык лектеш. Лӱмлӧ еҥ-влакын лӱмышт гоч тиде раш коеш. Морко мландыште шочыныт марий сылнымутлан негызым пыштыше Чавайн Сергей Григорьевич да профессионал сӱретче-влакын онжо Егоров Констанин Фёдорович. Марий автономийым йол ӱмбаке шогалтыме пагытыште эн неле, …
80 ий дене Геннадий Апаевым. Апаев Геннадий Апаевич. Пошкырт кундем Мишкан районысо Чураево селаште 1939 ий 1-ше августышто шочын. Тунемме корныжо: Озаҥысе химико-технологический институт (1964), Москосо инженерно-экономический институт (заочно, 1969). Паша корныжо Марий политех дене кылдалтын: доцент, 1994 ий гыч профессор. Тӱрлӧ тунемме пособий-влакын, монографийын авторжо. Марий Элысе шанчын сулло деятельже (2005). 80 ий дене …
Эртен кайыш 11-ше Самырыктукым слёт. Могайрак тудо лийын? Чыла шонымаш шукталтын мо? Нине да моло йодыш-влаклан вашмутым Марий Оньыжа Эдуард Васильевич Александров, слётын организаторжо Елена Александровна Иванова, слётчик да лужавуй-влак деч йодынна. Марий Оньыжа Эдуард Васильевич Александров. — Эдуард Васильевич, тенийсе самырыктукым слёт мо дене ойыртемалтше лийын? — Кажне погарня (слёт) шке темыж дене ойыртемалтеш. …
Ага / май тылзын 14-ше кечынже Юлсер кундемысе Петъял тӱвыра пӧртыштӧ Мер Каҥаш вуйверын черетан погынымашыже эртыш. Выездной заседанийыште тыгай йодыш-влакым лончылымо: 1.Юлсер районысо марий активын пашаже нерген. 2.«Изи мӧр пеледыш» пайрем нерген. 3. «Пеледыш пайрем» нерген. 4.Самырыктукым слёт нерген. 5.Тӱрлӧ.             Йодыш-влак дек куснымо деч ончыч погынышо-влакым Оньыжа Э. В. Александров, Юлсер кундемысе Администраций …
85 ий дене Альберт Смирновым. Смирнов Альберт Фатеевич. Курыкмарий районысо Чаломкино ялеш 1934 ий 4-ше июльышто шочын. Тунемме корныжо: Козьмодемьянск оласе педучилище (1954), Марий кугыжаныш педагогике институт (1959). Шочмо районышто туныктышо, воспитатель лийын, тӱрлӧ кружокым вӱден. 1961 ийын Еласы селаште краеведений тоштерым почын, кудыжо 1985 ий гыч калык лӱмым нумалеш. 1997 ийын тоштер петыралтын. 5000 …
Пагалыме марий калык! Мер Каҥаш лӱм дене чыладамат ик эн чапланыше, волгыдо да кумылым нӧлтышӧ Пеледыш пайрем дене саламлем. Тиде пайремын эртыме корныжо кужу да тӱрлӧ шӧрынан. Икымше гана тудым 1920 ийыште Шернурышто Йошкар пеледеш пайрем семын палемденыт. Тыште кугу рольым Шернур педкурсын туныктышо-влак модыныт, нуно шке кокла гыч писатель Александр Конаковым ойыреныт да тудлан …
90 ий дене Анатолий Лупповым. Луппов Анатолий Борисович. 1929 ий 2-шо июньышто Виче кундем Тужинский районысо Пачи селаште шочын. Изигодсек Совет районысо Ӱшнӱр ялеш кушкын. Садлан лач тиде селам шочмо верлан шотла. Йошкар-Оласе сылнысем училищым (1951), Озаҥысе консерваторийым (фортепиано, 1956; композиция, 1959) тунем пытарен. Паша корныжо Озаҥ оласе консерваторий денак кылдалтын: 1956 ий гыч – …
Талешкым шарнет гын, гражданин улат Вӱдшор тылзын 26-шо кечыже марий калыклан тыглай кече огыл. Тиде кечын ме Марий талешке кечым палемдена. Йошкар-Олаште ынде ятыр ий почела кече «Талешке сорта» акций гыч тӱҥалеш. Теният (2019 ий ) Марий Элысе, тыгак вес регионла гыч толшо марий-влак Мер Каҥаш дене пырля  7 шагат эрдене Сергей Григорьевич Чавайнын чапкӱж …
Вӱдшор тылзын 25-ше кечынже Мер-политик рӱдерыште Марий Мер Каҥашын 8-ше Пленумжо эртыш. Мер Каҥашын 39 еҥже кокла гыч 29-же лийыныт. Кворум уло. Ты гана тыгай йодыш-влакым нӧлталме: Марий Эл Республикын 2020 ийыште 100 ияш лӱмгечыжлан пӧлеклалтше мероприятий-влаклан ямдылалтмаш да эртарен колтымо нерген. Марий калыкын XI Погынжылан ямдылалтме нерген. Марий калыкын «Пеледыш пайремже» нерген. Мер Каҥаш …
85 ий дене Виктор Соловьёвым. Соловьёв Виктор Степанович. Марий Турек район Кугу Вочарма ялеш 1934 ий 19-ше майыште шочын. Марий кугыжаныш педагогике институтым тунем пытарымеке (1955), шочмо районышто туныктен. 1959 ий гыч 1991 ий марте партийсе пашаште. Тиде пагытыште Пеледыш пайремым партий обком гочын илышыш пӧртылтен (1965). 1977-85 ийлаште тыгак МарНИИ-н шанче пашаеҥже лийын, институт …
Пагалыме марий-влак! Мер Каҥаш лӱм дене уло кумылын волгыдо Кугече пайрем дене саламлем! Кугече – шошо пагытын эн кугу пайремлан шотлалтеш. Акрет годсек коча-кована-влак ты пайрем вашеш, йырваш ылыжше пӱртӱсым чапландарен, еш да тукым, тыгак кундемысе мер кумалтыш-влакым эртареныт. Пайрем кышкарыште кумда верым мланде пашам тӧрлымылан ойыреныт. Кугезына-влак Ю куатлан ӱшанен, чон арулыкым кычал, аралтышым …
Пагалыме марий калык! Мер Каҥаш лÿм дене чыладамат Марий талешке кече дене саламлем! 1990 ийла тӱҥалтыш годсек кажне ийын вӱдшор тылзын 26-шо кечынже марий калыкна Талешке кечым ик эн жаплыме пайрем семын палемда. Ынде тиде пайрем марий тӱня мучко шарлен. Тидыже куандара да шке калыкна верч кугешнымашым шочыкта. Калыкна ожнысек Акпатырым, Акпарсым, Мамич-Бердейым, Полтышым, Чумбылатым, …
Марий Мер Каҥаш Вуйверын ПУНЧАЛЖЕ 2019 ий, ӱярня тылзын 27-ше кечыже Марий Эл, Медведево, 2-шо №-ан кыдалаш школ 1-ше йодыш. XI Марий самырыктукым слётым эртарыме нерген. Е.А. Иванован докладшым колышт налмеке, Вуйвер тыгай пунчалым луктын: А) XI Марий самырыктукым слётым Морко районысо Шоруньжа селаште 2019 ийын 8 гыч 13 июль марте эртараш. Б) Марий Элысе …
85 ий дене Анатолий Патрушевым. Патрушев Анатолий Степанович. Шернур районысо Шӱкшер ялыште 1934 ий 12-шо апрельыште шочын.Тунемме корныжо: Шернурысо педучилище (1952), Марий кугыжаныш педагогика институт (1956), Горькийысе пединститут (1957), СССР шанче академийын Озаҥысе филиалысе аспирантура (1963). МарНИИ-те историй дене кылдалтше секторым вуйлатен. 1978 ий гыч Марий кугыжаныш университетыште: кафедра вуйлатыше, истфил факультетын деканын алмаштышыже, доцент. …
16-17 февральыште Совет районысо Ӱшнӱр кыдалаш школ поснак йӱк-ӱан дене темын. Вет ты школ верысе кундемыште икымше гана эртаралтше Марий самырыктукым слётын участникше-влаклан шке омсажым почын. Организатор-влакын (Ягодарова Ольга, Игнатьева Светлана да Виногоров Владимир) шонымышт почеш, тиде слётын тӱҥ сомылжо — марий улмым мондаш огыл, шочмо йылмым, тӱвырам арален кодаш да Россий кӱкшытышто эртаралтше самырыктукым …
Мер Каҥаш лӱм дене чыландамат икымше шошо пайрем – Тӱнямбал ӱдырамаш кече дене шокшын саламлем! Тиде пайрем илышышкына ныжыл кечыйолын шокшыж дене, пӱртӱс помыжалтме дене толеш. А тендан ныжыл шыргыжалмыда, нимучашдыме порылыкда тӱням волгалтарат да пояҥдарат. Те воктен улыда гын, ме, пӧръеҥ-влак, кеч-могай нелылыкым сеҥен кертына! Пагалыме ӱдырамаш-влак! Тыланда кӧра марий калык курым гыч курымыш …
Мер Каҥаш вуйверын черетан погынымашыже Советский посёлкышто пургыж / февраль тылзын 28-ше кечынже эртыш. Ты гана тыгай йодыш-влакым лончылымо: 10-шо Марий калык Погынысо Резолюцийым Совет районысо марий активын шуктымо нерген. Марий калыкын 11-ше Погынжылан ямдылалтме нерген (2020 ий). Марий Элысе районлаште самырыктукым слёт-влакым эртарыме нерген: шынык (опыт) да ончыкылык паша. Тӱрлӧ нерген. 10-шо Марий калык …
1. Слётышто могай сомыл-влакым шуктыман? а) марий чоным чӱкташ, чыгылташ, кушташ; б) он (лидер)-влакым шочыкташ, палемдаш, кушташ; в) палыдыме, у шинчымашым пуаш. 2. Кушан погынаш? Оралте + пӱртӱс. Эн келшен толшо вер – школ. Тушто кочкаш, малаш, занятий-влакым эртараш вер уло. Тӱшка погынлан зал уло. 3. Слётыш кӧм чумыраш? 18-30 ияш-влакым. Тиде жапыште самырык еҥ …
80 ий дене Нестор Ихонькиным. Ихонькин Нестор Иванович. Курыкмарий район Сарапаево ялеш 1939 ий 16-шо мартыште шочын. Тунемме корныжо: Тимирязев лӱмеш ялозанлык академий (1961), Моско оласе ялозанлык йӧндартыш/производство инженер-влакын институт (1976). Паша корныжо Йошкар-Оласе совхоз-техникум / аграгий колледж дене кылдалтын: 1965 ий гыч туныктышо, варажым отделений вуйлатыше, партком секретарь, вуйлатышын алмашыже сомылым шуктен. МАССР школын …
90 ийым темыше чолгаеҥым: Геннадий Иванович Кирилловым. Медведево районысо Кузнецово селаште 1929 ий 2 январьыште шочын. Отличий дене Марий кугыжаныш педагогика институтым (1950), варажым СССР-се шанче академийын Историй институтышто аспирантурым тунем пытарен. Паша корныжо Марий кугыжаныш педагогика институтыт дене кылдалтын. Старший преподаватель гыч декан марте кушкын. Историй наука кандидат (1954). «За трудовую доблесть» медаль дене …
Пагалыме марий калык! Мер Каҥаш лӱм дене чыландамат шушаш у 2019 ий дене да Шорыкйол дене саламлем! Идалык мучаште ыштыме пашам иктешлат. 2018 ийыш савырнен ончалаш гын, ятыр паша шукталтын. Кок Марий форум (Йошкар-Олаште да Кировыште), кок пленум да вуйверын 8 каҥашпогынжо эртаралтыныт. Нуно марий йылмым, тӱвырам, йӱлам аралыме да вияҥдарен колтымо дене кылдалтше лийыныт. …
Шергакан марий калык! Мер Каҥаш лӱм дене уло кумылын Марий тиште кече дене саламлем. Тиште кече марий калыкын ик эн кугу пайремже. Тудын историйже акрет годсо пагытышке шуйналтеш – 1775 ий 10 декабрьыште Санкт-Петербургышто ужалымашке икымше марий грамматика «Сочинения, принадлежащие к грамматике черемисского языка» лектын. Кугыжаныш пайрем семын ты пайремым 1998 ий гыч палемдена. Ий …
90 ийым темыше чолгаеҥым: Николай Савинович Савиновым. Морко районысо Краснояр ялеш 1928 ий 20 декабрьыште шочын. Коркатово ялыште 1954-59 да 1961-69 ийлаште «Ленинград» колхозын председательже, 1978-85 ийлаште – «Путь Ленина» совхозын вуйлатышыже, 1973-78 ийлаште – сельсовет председатель. Марий совхоз-техникумын дипломжо дене (1968), «Знак Почёта» орден дене (1966), «За трудовую доблесть» медаль дене (1973), МАССР-се Верховный …
80 ийым темыше чолгаеҥым: Владимир Павлович Васильевым. Морко районысо Корамас Нуръялеш 1938 ий 4 ноябрьыште шочын. Поволжский лесотехнический институтым тунем пытарымеке, Озаҥысе сельхоз институтыш пурен (1965). Туштак аспирантурышто тунемын (1970). 1974 ий гыч Марий кугыжаныш университетыште ыштен: доцент, экономике факультетын деканже (1980-86), экономике теорий кафедрын заведующийже (1989-97, 2002-13). Экономике наука кандидат (1971). Марий Эл Республикысе …
Марий форумым иктешлен     Кылме тылызын 2-шо да 3-шо кечылаштыже Марий Мер Каҥаш Йошкар-Олаште Марий форумым эртарыш. Шыже сессийын пашашкыже Марий Элысе Виктер вуйлатышын икымше алмаштышыже Михаил Васютин, Марий Элысе Кугыжаныш Погын вуйлатышын алмаштышыже Анатолий Иванов, Марий Элысе тӱвыра, печать да калык кокласе паша шотышто министрын алмаштышыже Михаил Матвеев, Марий Оньыжа Эдуард Александров, Тӱҥ …
Марий Мер Каҥаш вуйверын еҥже Иксанова Лидия Геннадьевнан докладше гыч тӱҥ тезис-влак (Йошкар-Ола, 2018 ий, 3 кылме / ноябрь) Марий Элысе туныктыш тӧнеж-влакыште марий йылмым туныктымо шотышто Тӱняште 6700 наре кутырымо йылме уло. Кажне 14 кечыште ик йылме йомеш, маныт. Теве, мутлан, кетский йылме эркын дене йомеш. Тиде йылме дене улыжат кок шӱдӧ наре еҥ …
Марий Мер Каҥаш кылме тылызын 2 да 3 кечылаштыже Йошкар-Олаште национальный президентский школ-интернатыште (Брюгге набережный, 1-ше пӧрт) Марий форумым эртара. Шыже сессийын пашашкыже верысе депутат да тӱрлӧ вуйлатыше-влак, Марий Элысе да марий-влакын тӱшкан илыме регионла гыч мер толкынын чолга еҥышт ушнат. Кок кече жапыште ятыр йодышым каҥашат: «Марий сандалык» журналын 10 ияш сеҥымашыже да таче …
В Ассоциации финно-угорских народов Российской Федерации, которую возглавляет мэр мордовского города Саранск Тултаев Пётр Николаевич, стало доброй традицией выезжать составом президиума (16 человек) в регионы проживания сородичей. А география финноугров, как известно, весьма широкая: от Балтики до Камчатки, от Алтая до Мурманска. Очередное заседание президиума состоялось в столице марийского мира городе Йошкар-Ола. Главный вопрос звучал так: …
  Чорай эллан чонем пуем Тунаре ямле тусо мланде. Кунам, кунам ужам гын ынде Шочалын кушмо эр элем? Яныш Ялкайн. 1938 ий. Чорай, ты мил и дорог мне, Ты – уголок земли заветный. Увижу ль вновь твой луч приветный В родной рассветной стороне? Перевод Сергея Щеглова. 2018 год.   Мишкинский район нередко называют «маленькой Марий …
      Английын королевыж дене вашлияш шона   «Федеральный европейский национально-культурный автономий» организацийын специалистше-влак «Лица России. XXI век» книга-альбомым ямдылат. Тудым тений шыжым савыктен луктыт. Ты книгаште Российыште илыше тӱрлӧ калыкын эн чолга да уста 40 еҥ нерген возымо. Марий Эл гыч тыгайлан эксперт-влак художник-дизайнер Евгения Кошкинам шотленыт. Тений мартыште Йошкар-Олаште республикысе Ӱдырамаш-влакын кокымшо …
ӰДЫРАМАШ ПОГЫНЫМАШ Эн чолгаже, эн моторжо   Ӱдырамаш-влакын тӱнямбал кечышт вашеш, 6 мартыште, Э. Сапаев лӱмеш опере да балет театрыште Марий Эл Республикысе пашаче (деловой) ўдырамаш-влакын 2-шо форумышт эртен. (икымше тыгай форум 2016 ий 2 декабрьыште  лийын). Тушко Йошкар-Оласе ӱдырамаш-предприниматель-влак гына погыненыт манме йоҥылыш лиеш, шонем, социал пашаште тыршыше: врач, актрисе, туныктышо, муниципал пашаеҥ, нунын …
  10-шо Погын деч вара (2016 ий) Мер Каҥаш шке форумжым да вуйвер погынымашлажым республик деч ӧрдыжтат эртара. 2018 ийысе шошо сессий 13-14 апрельыште Киров олаште лие. Тушко Российысе шым регион гыч да Киров областьысе 10 районла гыч активист-влак погыненыт. 100 утла еҥ.  Киров кундемыште 30 тӱжем наре марий уло. Таче нуно кузе илат, могай пашам …
Пагалыме марий-влак! Марий Мер Каҥаш лÿм дене чыладамат алал кумылын кугу марий пайрем — Марий талешке кече — дене саламлем! Тӱнямбалне чыла калыкын жаплыме пайремже уло. Тений ме Марий талешке кечым коло кандашымше гана палемдаш тӱҥалына. Тудым ынде Марий Элыште веле огыл, пÿтынь марий тÿняште кумдан палемдат. Тугеже кызытсе саманыште кажне марий еҥын чоныштыжо акретле …
  В буклете, посвящённому совместному проекту «У древних марийцев была рунопись?» художника Георгия Калитова и фотографа Вадима Мадиарова, есть такая фраза: «Цель художника, занимающегося концептуальным искусством, – сделать свою работу интеллектуально интересной для зрителя, и при этом не затрагивающей его душу». Интересно ли в интеллектуальном смысле творчество художника Калитова? Несомненно. И при этом не затрагивает …
  Неизвестные страницы жизни выдающегося марийского учёного  Весной 2010 года в Центральном государственном историческом архиве Республики Башкортостан пролистывал ничем не примечательную папку с делами Окружного суда начала XX века. Заглавие дела на тёмно-синей бумаге «Дело 1906 года по обвинению Карамзина и Аптриева на 54 листах». Фамилия Карамзин бросилась в глаза. Сразу подумал, не связано ли …
  СНАЙПЕРЫ – УРОЖЕНЦЫ МАРИЙСКОЙ РЕСПУБЛИКИ В Великой Отечественной войне уроженцы Марийской республики сражались на всех направлениях, имели различную военную профессию. Сегодня мы хотим рассказать о снайперах, которые внесли свой вклад в Победу. Снайперское движение зародилось сразу же с началом войны на всех фронтах. Некоторые наши земляки закончили снайперскую школу, а кто-то этому делу обучался на …
Админ (Йошкар) деч: Тиде авторын тичмаш статьяже.   Марий Эллан 100 темме вашеш / К 100-летию Марий Эл Ушнымаште – кугу вий! Марий калык илалеш, моло калык лоҥгалаште ош тамгала коялеш         (Марий калыкын автономийже: 1920 ий гыч 1936 ий марте) 1919-1920 ийлаште марий йылмыш «автономий» мут толын пурен, тудо тылзе гыч тылзыш эре утларак …
Кужэҥер районышто Марий талешке кече вашеш Сӱрет конкурсым увертарыме. Тушко кумылан икшыве-влак шке пашаштым колтен кертыт. Теве ончалза конкурсын положенийжым да ушныза таҥасымашке! «Согласовано» Руководитель Куженерского районного отделения Всемарийского совета «Мер Канаш» __________ М.Г. Григорьев «Утверждаю» Руководитель отдела образования и по делам молодёжи: ________ Е.А. Тарасова Положение  о районном конкурсе рисунков «Марий талешке-влак» (Марийские национальные …
«Марий сандалык-Марийский мир» журналын тенийысе (2018 ийысе)  икымше номерже лектын. Лудса, шемер марий-влак! MS33_готовый  
  Тендам Ӱдырамаш-влакын тӱнямбал кечышт – 8 Март – дене алал кумылын саламлем! Тиде пайрем шошо шӱлыш, чевер кече, левештыше игече да пеледыш аршаш дене пырля толеш. Ӱдырамаш-влак пеледыш гай сылне да тӱрлӧ лийын моштат, нуно куандарат да шӱм-чоным савырат. Лачак ӱдырамаш-влак илышышкына келшымашым да ласкалыкым пуртат. А 8 Март кечын нуно эше сӧрал улыт. …
  20 февральыште Марий Мер Каҥашын вуйверже черетан погынымашым эртарен. Тушто ик эн тӱҥ йодышлан Марий форумым эртарыме шотышто каҥашымашым шотлыман. Марий форумын шошо сессийжым Киров олаште 2018 ийын вӱдшор (апрель) тылзын 13-14 кечылаштыже эртараш кутырен келшыме. Тидлан пашаче комиссийым ыштыме да тушко пуртышаш еҥ-влакым палемдыме. Комиссийыш Александров Эдуард Васильевичым, Мочаев Валерий Александровичым, Садовин Игорь …
85 ийым темыше чолга марий еҥым: Казанцева Лариса Павловнам. 1933 ий 11 февральыште Курыкмарий район Корцакал / Корчаково ялеш шочын. Виловат кыдалаш школышто завучлан пашам ыштен. Марий Элын (1979) да Россий Федерацийын (1984) сулло туныктышыжо. 70 ийым темыше чолга марий еҥым: Бакетов Валерий Борисовичым. Свердловск кундем Арти район Изи Тавра ялыште 1948 ий 19 февральыште …
  Марий кундемыштына фагот дене шоктен моштышо еҥым парня дене шотлаш лиеш. Нунын коклаште ик уста музыкант — Дмитриев Юрий Васильевич – 2018 ий шорыкйол (январь) тылзын 3-шо кечынже шочмо кечыжым палемден. Дмитриев Юрий Васильевич Морко район Папанин / Папанино ялеш 1949 ий 3 январьыште шочын. 1974 ийыште Йошкар-Оласе музыкальный училищым «Преподаватель ДМШ. Артист оркестра. …
Тыгаяк теме дене 2017 ий теле (декабрь) тылзын 20 кечынже Моркысо тӱвыра полатыште «йыргешке ӱстел» йыр кутырымаш лийын. Тудым Мер Каҥашын Моркысо пӧлкажым вуйлатыше Титов Анатолий Анатольевич эртарен. Ты оҥай да пайдале мутланымашке Морко район администраций вуйлатыше Иванов Александр Альбертович, районысо депутат-влак погын председатель Иванова Светлана Михайловна , Оньыжа Александров Эдуард Васильевич, Мер Каҥашын исполкомжым …
MS32_обл MS32_  
  Марий Мер Каҥаш лӱм дене У 2018 ий да Шорыкйол пайрем-влак дене саламлем. У ий у пиал да у сеҥымаш дене кылдалтеш. Йомак сынан пайрем мыланна у ӱшаным конда, вий-куатым ешара. Тудым эше еш пайрем манына. Чынжымак, ты йӱштӧ пагытыште еш, родо-тукым дене вашлияш, икте-весын вачыжым шижаш, чон кумылым вашла пӧлеклаш йӧн пуалтын. Меат, …
2017 ий теле (декабрь) тылзын 22-шо кечынже 60 ий наре ялозанлыкыште пашам ыштыше Романов Арсений Ивановичлан Йошкар-Оласе илыме пӧртыштыжӧ (Гагарин урем, 7-ше №-ан пӧрт) шарнымаш оҥам почмо. Романов Арсений Иванович Марий Турек селаште 100 ий ончыч, 1917 ий 19 декабрьыште, шочын. Марий Турек районысо Ленин лӱмеш колхозын председательже, «Семёновский» совхозын тӱҥ агрономжо лийын, Медведевысе ялозанлык …
2017 ий кылме (декабрь) тылзын 13-шо кечынже Марий Эл Республикым вуйлатыше Евстифеев Александр Александровичын пунчалже почеш, Эльтеров Степан Дмитриевичым «За заслуги перед Марий Эл» орденын медальже дене наградитлаш пунчалым луктын. Эльтеров Степан Дмитриевич Кужэҥер районысо Шӱшпык / Cоловьи ялыште шке ешыж дене ила. 65 ияш пӧръеҥ Кужэҥер – Салтакъял кугорнышто шочмо ялже дек кайыше кок …
2017 ий кылме (ноябрь) тылзын 30-шо кечынже Марий Эл Республикым вуйлатыше Евстифеев Александр Александровичын пунчалже почеш, музыкальный искусствым вияҥдымашке да тудым шарен шогымашке кугу надырым пыштымыжлан Кульшетов Валерий Дмитриевичым «За заслуги перед Марий Эл» орденын медальже дене наградитлаш пунчалым луктын. Тиде наградым Валерий Дмитриевичлан 2017 ий 10 декабрьыште М.Шкетан лӱмеш Марий драмтеатрыште Марий тиште кечым …
2017 ий шыжа тылзын 31-ше кечынже Марий Эл Республикым вуйлатыше Евстифеев Александр Александровичын пунчалже почеш, калык творчествым вияҥдымашке да тӱвыра ден каныме пашам ворандарымашке кугу надырым пыштымыжлан Яйцов Арсений Арсеньевичым «За заслуги перед Марий Эл» орденын медальже дене наградитлаш пунчалым луктын. Тиде наградым Арсений Арсеньевичлан вуйлатышына 2017 ий 20 декабрьыште Чавайн лӱмеш национальный книгагудышто ты …
Марий Элыште Леэна Лаулаяйненым «Чачавий» муро дене палат. Ты финн писательын почеламутшым марлашке Альбертина Иванова кусарен, а семым Вениамин Захаров серен. Кодшо кечылаште Чачавий нерген ты сылне шомакым возышо авторна,  финн писатель Леэна Лаулаяйнен (18.09.1939—15.12.2017) — марий калыкнан поро йолташыже — ты тӱня дене чеверласен… Философий науко кандидат. Марий Эл–Суоми ушемын почётан еҥже. Йошкар-Олашке икымше …
Марий тиште кече 1998 ий годсек кугыжаныш пайремлан шотлалтеш. Тений тудо 19-ше гана палемдалте. Ты пайрем лӱмеш ятыр мероприятий республикыштына веле огыл, марий-влакын илыме моло кундемыштат лийын. Книгагудылаште «Марий тиште кече» книга ден сӱрет выставке-влакым ямдыленыт. Тыгак «Марла чын возена» тӱшкан возымо диктант тений 6 декабрьыште кудымшо гана эртаралтын. Диктант текстын вуймутшо — «Шупашкар вӱдаралтыш». …
2 декабрьыште Ижевск олаште Удмурт Республикыште илыше марий-влакын VII Погынышт эртен. Каласыман: 2010 ийын переписьше почеш Удмурт Республикыште 8067 марий е‰ ила. Погыныш Одо кундемын тўрлє районлаж ден олалаж гыч 105 делегат, 18 эскерыше, тыгак Пошкырт ден Татарстан республикла, Угарман ден Виче областьла, Новочебоксарск ден Тюмень олала гыч марий-влак лийыныт. Марий Эл гыч кугу делегаций …
Шергакан марий калык!   Марий Мер Каҥаш лÿм дене Марий тиште кече дене саламлем. Марий тиште кече — уло марий калыкын йылме дене кылдалтше пайремже. 1775 ийыште Петербургышто «Сочинения, принадлежащие к грамматике черемисского языка» книгам савыктен лукмо. Тиде книга марий тиштын тӱҥалтышыжлан шотлалтеш. Тушко чылаже тӱжем наре мутым пуртеныт. Марий Элыште Тиште кече — 1998 ий годсек кугыжаныш пайрем. …
2017 ийын кылме (ноябрь) тылзын 25 кечыштыже Марий форумын шыже сессийжым Марий Элысе У Торъял районышто эртарыме. Тидлан Мер Каҥаш вуйвер ончылгоч паша кышкарым ямдылен. Поснак кугу пашам У Торъял районысо мервуй, «Марий калык конгрессын» районысо пӧлкажым вуйлатыше, районысо депутат-влак погынымашын предсдательже Небогатиков Евгений Викторович виктарен. Марий форум районым вуйлатыше марий пӧръеҥ – Василий Васильевич …
  85 ийым темыше чолга марий еҥ-влакым: — Данилов Виктор Петровичым. 1932 ий 7 декабрьыште Тула областьысе Новая Стройка посёлкышто шочын. Марий композитор, Марий АССР искусствын сулло пашаеҥже (1986), Россий Композитор-влак ушемын еҥже (1972), Олык Ипай лӱмеш молодежный премийын лауреатше (1980), Марий Элын кугыжаныш премийын лауреатше (1982). 1974 ийыште «Марий памаш» ансамбльым чумырымаште тыршен. Тудын …
18 ноябрьыште Озаҥ оласе Калык-влакын Келшымаш пӧртыштӧ Татарстан Республикыште марий-влакын калыкле-тӱвыра автономийжын визымше погынжо эртен. Тушто 12 район гыч делегат-влак лийыныт. Тиде кечынак Озаҥ оласе марий-влакын чумырымо НКА-н 25 ияш лӱмгечыжым палемдыме. «Те супер улыда, марий-влак!» Ныл шагат утла шуйнышо погын жапыште саламлыме шомакат лийын, мер пашаште шумо сеҥымаш да лекше тӱрло йодыш нергенат икте-весым …
  17-18 ноябрьыште Карелийыште «Марийцы под небом Карелии» фестиваль эртаралтын. Ты мероприятий «Содружество народов Карелии» мер организацийын «Десять в квадрате» проектше почеш лийын да Петрозаводскысо «Акрет мари» (вуйлатышыже – Войтович Алевтина) ансамбльлан лу ий теммылан пӧлеклалтын. Фестивальын участникше-влак марий калыкын тӱвыраж дене хореографий ден фольклор мастер-класслаште, йӱла вургем нерген лекцийлаште да творческий коллектив-влакын иконцертлаштышт палыме …
Шергакан марий калык! Марий Мер Каҥаш лӱм дене тендам Марий автономийым ыштыме кече да Калыкын икоян улмо кечыж дене уло кумылын саламлем. Нине пайрем-влак кажне еҥын чоныштыжо патриотизм шӱлышым шочыктат, шочмо элым йӧраташ, тӱрлӧ калык дене икоян лияш таратат. Тек тыгай шижмаш-влак шӱм-чоныштыда ӱмыр мучкылан аралалт кодыт. Республикнан да калыкнан историйыштым, тачысе кечым ончалмек, ме …
  85 ийым темыше чолга марий еҥ—влакым: — Александров Назарий Александровичым. Морко район Кугорнӱмбал Шале/ Большой Кулеял ялеш 1932 ий 7 ноябрьыште шочын. Медицине науко кандидат (1971). Писатель, краевед. Марий Эл Республикысе наукын сулло пашаеҥже (1991). — Артюшова Екатерина Фёдоровнам. Звенигово район Какшамарий ялеш 20 ноябрьыште шочын. Марий АССР-ысе просвещений министр (1982-1988). Марий АССР Верховный …
  26 октябрьыште Мер Каҥаш вуйверын черетан погынымашыже эртаралтын. Тушто икмыняр йодышым ончымо. Икымше йодыш Марий форумым ямдылыме шотышто лийын. Вуйвер пунчалын: Марий форумын шыже сессийжым 2017 ийын кылме (ноябрь) тылзын 25 кечыштыже У Торъял районышто эртараш пунчалын. Кокымшо йодыш. 1 ноябрьыште В. М. Васильев лӱмеш Марий шымлыше институтышто (Йошкар-Ола, Красноармейский урем, 44-ше №-ан пӧрт) …
    Пошкырт, Мишкан села. Районысо туныктыш пӧлкам вуйлатыше. Шочын: 1972 ий, 30 октябрь, Мишкан села. Тунеммаш: Бирск / Пӱрö педагогике институт (1995), Башкир кугыжаныш службо академий (2015). Телефон: 8-927-355-52-29. Эл. почто: v301072v@mail.ru
2017 ий идым тылзын 6-шо кечынже Провой вел Какшамарий школын ончычсо директоржо Осипов Фёдор Петрович лӱмеш шарнымаш оҥам почмо. Фёдор Петрович Виче кундемыште шочын, Озаҥысе гимназийым, Озаҥ университетын историй да филологий факультетшым «визытанлан» тунем лектын да Какшамарий школышко толын. Тыште 1922 ий гыч 1937 ий марте директорлан пашам ыштен. Осиповым «Марий Макаренко» манын лӱмденыт. Погымо …
  2017 ий шыжа / октябрь тылзын 13-шо кечынже Пошкырт кундемын Янаул район Тумна селаште Марий калыкын икымше погынжылан 100 ий темме вашеш мероприятий-влак лийыч. Ме палена: марий просветитель Валериан Васильев-Ӱпымарий лач ты селаште 1902 ийыште шочын. Марий калыкын икымше погынышто лиймыж годым Валериан (шочмо лӱмжӧ Темьян) эше самырык лийын, Озаҥысе учительский семинарийыште тунемын. Тыгай …
Тений идым (сентябрь) тылзын 27-30 кечынже Сыктывкарыште (Коми Республик) Россий Федерацийысе финн-угор калык-влакын погынышт эртен. Тудым Российысе финн-угор калык-влакын ассоциацийже (АФУН РФ) чумырен. Тушко Марий кундем гыч шымлызе, краевед, туныктышо, журналист, кугыжаныш да мер пашаеҥ, культурышто тыршыше, адвокат, пашадыме еҥ-влак (чумыржо 23 еҥ) миеныт.Погынышто марий мер пашам, тыгак финн-угор калык-влакын тӱвыраштым, йылмыштым, йӱлаштым аралыме да …
  Идым тылзын 23-шо кечынже Татарстан Республик Агрыз район Буймо села марий калыкын талантан еҥже-влакын погынымо верышкыже савырнен. Тысе тӱвыра пӧртыштӧ регион-влак кокласе «Йоҥгалт, гармонь йӱк!» фестиваль эртаралтын.   Марий семым йӧратыше самодеятельный мурызо да гармоньчо-влак Буймышко ынде кумшо гана чумыргеныт. Тушто шке мастарлыкшым Башкортостан, Удмуртий, Марий Эл, Татарстан Республикыла ден Свердловск область гыч 42 …
    2017 ий идым тылзын 18-ше кечынже Татарстан Республик Менделеевск район Элнет кундемын ик эн чолга марийже – Татарстан Республикысе культурын сулло пашаеҥже — Мальгин Геннадий Александрович 65 ийым темен. Ты лӱмгечым вашлийме да творчествыжлан 40 ий темме лӱмеш 22 сентябрьыште Элнет тӱвыра пӧртыштӧ «Йолташ-влак коклаште» усталык касше эртен. Татарстанысе Асаново совхоз техникумым «Агроном» …
85 ийым темыше чолга марий еҥ-влакым: — Шамыкаев Шамрат Шамыкаевичым. Пошкырт кундем Калтаса район Качмаш ялыште 1932 ий 10 октябрьыште шочын. Марий онаеҥ. Марий калыкын VII погыныштыжо (2004 ий) – делегат, Марий калыкын IV погыныштыжо (2012) эскерыше лийын. 80 ийым темыше чолга марий еҥ—влакым: — Богданов Фёдор Лукьяновичым. Морко район Сапуньжо / Сапуньжа ялеш 1937 …
  Карелий Республикыште марий-влакым «Карелийысе марий-влак» мер организаций иктеш уша. Тудо 2010 ий годсек пашам ышта. Мер организацийым Асессоров Михаил Алексеевич вуйлата. Кодшо кечылаште тудын «Линия жизни. Жизненный путь человека из поколения победителей» книгаже ош тӱням ужын. Тиде савыктышыште Кугу Отечественный сарын ветеранже Синицин Георгий Сергеевичын пӱрымашыж нерген ойлалтеш. Марий кундемын эргыже Карело-Финский ССР, Ленинград …
Сорла (август) тылзын 24-ше кечынже Йошкар-Оласе Мер-политик рӱдерыште Мер Каҥашын вуйверже погынымашым эртарен. Тушто икмыняр йодышым ончен лекме. Эн ончычак погынышо-влак Икымше оналмаш Мочаев Валерий Александровичын марий мер толкын-влак дене вашкылым кучымо да тудым пеҥгыдемдыме паша шотышто каласкалымыжым колыштыныт. Тудо палемден: «Мемнан кундемыште куд мер толкын пашам ышта: Марий Мер Каҥаш, «Марий ушем», «Марий калык …
— 90  ийым темыше чолга марий еҥым: — Пряников Геннадий Дмитриевичым. Шернур район Мустай / Мустаево ялеш 1927 ий 10 сентябрьыште шочын. Йошкар-Оласе 1-ше №-ан музыкально-художественный школын директоржо (1965-1989). МАССР-ын сулло туныктышыжо (1975). Трудовой Йошкар тисте орденым пуэныт. 80 ийым темыше чолга марий еҥым: — Антипин Аркадий Яковлевичым. Кужэҥер район Чодраял ялеш 1937 ий 8 сентябрьыште шочын. …
  Волжск районысо Пӧртанур ялысе тӱвыра пӧрт пырдыжыште кумшо шарнымаш оҥам почмо. Тылеч ончыч тыште тиде ялынак чапланыше эргыже, республикысе кугыжаныш пашаште кужу жап тыршыше, писатель семынат ойыртемалтше Николай Рыбаковлан, поэт Александр Селинлан шарнымаш оҥа лийын гын, 12 июльышто йылмызе, филологий наукын докторжо Леонид Петрович Грузовлан торжественно почмо. Шанче тӱняште шымлыме пашаж дене келге кышам …
  2017 ий 16 июньышто Марий Эл Республикын сулло художникше Боголюбов Валерий Алексеевич илыш гыч каен. Боголюбов Валерий Алексеевич Морко район Ильинский почиҥгаште 1954 ий 4 январьыште шочын. Чебоксарысе художественный училищым (1973), И.Е.Репин лӱмеш живопись, скульптур да архитектур институтым (1982) тунем лектын. 1982 ий годсек Йошкар-Оласе художественный училищыште «Рисунок», «Живопись», «Композиций» предметла дене туныктен. Россий …
  2017 ий сӱрем тылзын икымше кечынже Пермь кундем Октябрьский район Тляково ялыште Пеледыш пайрем эртен. Урем-влак дене пайрем колонно ошкыл эртен. Тыгодым ялыште илыше кажне сурт гыч оза-шамыч национальный кочкышышт дене вашлияш лектыныт. Варажым тудым кужу ӱстембалышке шынденыт. Пайрем эртарыме верыште капкам ыштыме. Тушто кажне еҥым марий вургеман ӱдырамаш-влак – Апонасова Екатерина Леонидовна, Москина …
  2017 ий сӱрем кечын 8-ше кечынже слётын участникше-влак X тÿнямбал «Кугезе мланде» фестивальыште лийыныт. Тиде фестивальыш тÿрлö регионла гыч ушненыт: Киров, Угарман (Нижегородский), Татарстан кундем, Донецк калык республике, да мутат уке, Марий Элын тÿрлö районлаж гыч. Эн ончычак мутым Марий Эл вуйлатышын пашажым жаплан шуктышо Александр Александрович Евстифеевлан пуэныт. Тудым йÿла почеш кинде-шинчал дене …
    75  ийым темыше чолга марий еҥым: — Морозов Николай Алексеевичым. Параньга район Кугу Пумарий / Елеево ялеш 1932 ий 19 июльышто шочын. «Елеевский» совхозын механизаторжо (1962-2002). Кум орденан. Сайын пашам ыштымыжлан тракторым пӧлекленыт (1992).   70 ийым темыше чолга марий еҥ-влакым: — Васильева Нина Порфирьевнам. Звенигово район Какшамарий / Кокшамары ялеш 1947 ий …
  Марий самырык тукым слётын кумшо кечынже жап пеш писын эртен кайыш. Тунеммаш семинар «Бизнес шонымашым илышыш шыҥдарымаш» лӱмдалтын. Йошкар-Ола гыч толшо бизнес-тренер, коучер Татьяна Лебедева слётчик-влаклан пайдале лекцийым эртарыш. Тудо кузе бизнес-идейым шочыкташ, илышыш шыҥдараш йӧн-влакым кычалаш, йодыш-влаклан вашмутым муаш туныктыш. Тыгак Татьяна пеш оҥай шонымашым каласыш: «Тендан ончыкылык пашада келша гын, тыршен тунемза, …
  2017 ий сӱрет тылзын 5-ше кечыже шинчымашым погымо кече ыле. Эн ончычак «слётчик-влак» Садовин Игорь Геннадьевичын эртарыме «Брендинг территории» лекцийышкыже чумыргеныт. Ӱдыр-рвезе-влак шке илыме верыштын паспортыштым ямдыленыт: ял лӱмым ончыктеныт, тудо мом ончыктымыжым умылтареныт, мыняр пӧрт, библиотек, школ улмым, могай ийготан калык рашемденыт, вер-шӧр ойыртемже нерген возеныт, тукымышто кӧ дене кугешнымыштым, мом ялыште уэмдаш …
  Ӱдыр-рвезе-влак тÿрлö регионла гыч толыныт: Татарстан, Одо, Свердловск, Пермь, Киров, Пошкырт, Ханты-Манси кундем да Марий Элын чыла гаяк районжо. Эн кугу делегаций Пошкырт кундем гыч толын: 15 еҥ.    Слётым почмаште кажне кундем шке мастарлыкшым ончыктен: кö мурен, кö куштен, ала-кö почеламутым лудын. Саламлаш ятыр уна погынен: «Российысе марий-влак» федерал калыкле—тӱвыра автономийын председательже Лариса …
  Сӱрем тылзын 4-ше гыч 10-шо кечыж марте Килемар район Церкысола /  Арда селаште Марий самырык тукымын IХ слётшо эрта. Ты гана тудо «Шочмо кундем – кугезе мланде» темылан пӧлеклалтеш.  Слётын девизше: «Пушеҥгын вийже — вожышто, калыкын — у тукымышто». Тушто самырык-влаклан этнотуризмым вияҥдыме, амалкалче (бизнес) паша, мер пашам шуктымо шотышто туныктат, этнокультур шотышто проект-влакым …
Пеледыш тылзын 23-шо — 25-ше кечылаштыже М.Шкетан лӱмеш Марий драме театрыште финн-угор драматург-влак вашлийыныт. Нунылан «Усталыкым вияҥде» курс эртаралтын. Тиде проект Финляндийысе М.А. Кастрен Обществын полшымыж дене шукталтын. Курсым режиссёр, драматург, Карелий Республикысе искусствын сулло деятельже Пронин Сергей Сергеевич вӱден. Чылаже 17 еҥ погынен, нунын коклаште марий режиссёр-влак – Алексеев Роман Юрьевич, Ямаев Алексей Анатольевич, …
  2017 ий пеледыш тылзын 2-шо кечынже Марий Эл Республикым вуйлатышын пашажым жаплан шуктышо Евстифеев Александр Александровичын пунчалже почеш, театр сымыктышым вияҥдымашке кугу надырым пыштымыжлан да шуко ий пашам ыштымыжлан М.Шкетан лӱмеш Марий драме театрын артистше Яковлев Эдуард Ивановичлан «Марий Эл Республикын сулло артистше» почётан лӱмым пуымо. Яковлев Эдуард Иванович 1976 ий 22 ноябрьыште Морко …
                                  Пеледыш тылзын 17 кечынже Йошкар-Олана волгалтын ыле: уло марий тӱня Пеледыш пайремым палемден. 10 шагат эрталтымек Ленин лӱмеш тӱвыра пӧрт воктене тӱрлӧ кундем гыч толшо делегаций-влак погыненыт ыле. А вара 11 шагатлан тӱрлӧ тӱсан марий тувыран еҥ-влак колонно …
Сӱрем але шырка тылзын 4-ше гыч 10-шо кечыж марте Килемар район Церкысола / Арда селаште Марий самырык тукымын IХ слётшо эрта. Ты гана тудо «Шочмо кундем – кугезе мланде» темылан пӧлеклалтеш. Слётын девизше: «Пушенгын вийже — вожышто, калыкын — у тукымышто». Индешымше слётышто этнотуризмым вияҥдыме, амалкалче паша, мер пашам шуктымо шотышто туныктат, этнокультур шотышто проект-влакым …
  Общие положения IХ Всероссийский слет марийской молодежи (далее — Слет) проводится целях реализации Указа Президента Российской Федерации  от 19.12.2012 № 1666 «О Стратегии государственной национальной политики Российской Федерации на период до 2025 года». Учредителями Слета являются Министерство культуры, печати и по делам национальностей Республики Марий Эл, Министерство образования и науки Республики Марий Эл, Всемарийский Совет …
ПЕЛЕДЫШ ПАЙРЕМ-2016. Лӱмлӧ пӧлек-влак / Именные подарки. Шӱдо тале марий деч — шӱдӧ пӧлек. 47 еҥ деч пӧлек погынен. Абдулов. Журналист. Кугу Соказа. Книга-влак (шуко). Актанаев. Калык артист. Йошкар-Ола. В. Колумбын вич томжо. Александров. Оньыжа. Сотнур. Колым кучаш ӱзгар Аптышева. Бизнесъеҥ. Изи Тавра. Компьютер ӱстел. Васюков. Бизнесъеҥ. Ӱлыл Качмаш. Окса пӧлек. Гайсин. Оналмаш. Тошто Яш. …
  Поро кече, чолга марий айдеме! Теве 17 пеледыш кечын Йошкар-Олаш Пеледыш пайрем толеш. Шкенан калыкнан йӧратыме пайремже. Поян программе ямдылалтын, шуко еҥ, уна толыт, мотор игече лийшаш. Тыгак поян, шуко да мотор пӧлек-влак лийшаш улыт! Вара веле пайремна тичмаш лиеш. Пӧлек ситышын лийже манын, Марий Мер Каҥаш акцийым увертара: «100 марий деч — 100 …
    17 июньышто Йошкар-Олаште Пеледыш пайрем лиеш. Икымше гана ты пайрем 1920 ий ага / май тылзын 27-ше кечынже Шернурышто лийын да Йошкар пеледыш пайрем маналтын. Тудым эртарымаште туныктышо, драматург Конаков Александр Фёдоровичын надырже моткоч кугу. А марий пайрем-влакым эртараш Пӱрӧ олаште эртыше Марий калыкын икымше съездыштыже палемденыт. А Краснококшайскыште Пеледыш пайрем 1923 ий …
Пеледыш тылзын икымше кечылаштыже Пошкырт кундем марий тӱвыра рӱдерыш савырнен ыле. Башкортостан правительствын посна пунчалже дене келшышын, республикыште икымше Марий погынлан 100 ий теммылан пӧлеклалтше пайрем кече-влак эртеныт.                  ПОШКЫРТ мландыште Марий тӱвыра кечым 31 майыште Нефтекамскыште «Марий Эл» кугыжаныш ансамбльын кугу концертше дене почыныт. Эрлашыжым Пӱрӧ (Бирск) оласе краеведений тоштерыште Йошкар-Ола гыч …
  2017 ий ага / май тылзын 28-ше кечынже Курыкмарий район Пайскырык / Пайгусово школышто Игнатьев лудмаш эртен. Тудо филологий науко доктор, МарГУ-н почётан профессоржо Лидия Петровна Васикован шочмыжлан 90 ияш лӱмгечыжлан пӧлеклалтын. Игнатьев лудмаш кажне ийын эртаралтеш. Тений тудо латкшымше гана лийын да «Курыкмарий-влак поликультурный пространствыште» шанче-практик конференций форматыште эртен. Тушко Марий Элысе тӱвыра, …
2017 ий ага тылзын 26-шо кечынже Татарстан Республикысе марий-влакын калыкле-тӱвыра автономийжым вуйлатыше, Агрыз район Кӧлегеш школым вуйлатыше Третьяков Олег Александрович 60 ийым тема. Саламлена! Третьяков Олег Александрович Татарстанысе Агрыз район район Кӧлегеш ялыште 1957 ийыште шочын. Ижевскысе (Удмуртий) ялозанлык институтым (1984), Н.К.Крупская лӱмеш Марий пединститутын технолого-экономический факультетшым (1999), ты институт пеленысе аспирантурым (2001) тунем лектын. …
  Марий Эл Республикын икымше президентше Зотин Владислав Максимовичлан 22 майыште 75 ий темын. Тиде лӱмгече дене Тендам, Владислав Максимович, алал кумылын саламлена, тазалыкым, кужу ӱмырым тыланена. Зотин Владислав Максимович президентлан 1991 ий 24 декабрь гыч 1997 ий 5 январь марте пашам ыштен. Республикнам вуйлатыме жапыштыже шуко сай вашталтыш лийын: Марий АССР-ым Марий ССР-ыш, а …
  2017 ий пеледыш / июнь тылзын 3-шо кечынже Свердловск областьыште марий калыкын «Ага-Пайрем» фестивальже Ачит район Марий Карший ялыште эртаралтеш. Тушто тӱрлӧ жанр дене пашам ыштыше марий коллектив, посна мурызо, творческий еш-влак участвоватлен кертыт. Чот шотыштат нимогай чарак уке. Фестиваль тыгай номинацийла дене эрта: «Муро», «Куштымаш», «Семӱзгар дене шоктымаш», «Кидмастар-влакын олашт». Мурышо ансамбль ден …
Удмурт Республикыште марий калыкын Семык пайремже тений пеледыш / июнь тылзын 10-шо кечынже Грах район Почиҥга / Иж-Бобья ялыште эрта. Тысе марий-влак Семыкым кугу пайремлан шотлат, Пеледыш пайрем семынак аклат да ятыр уна-влакым вучат. Сандене одо марий-влак ты гана Удмурт Республикым вуйлатышын пашажым жаплан шуктышо Бречалов Александр Владимировичым ӱжыныт. Тудо толаш сӧрен. Тыгак Татарстан, Башкортостан, …
2017 ий ага/май тылзыште «Татармультфильм» ушем «Волжские богатыри» книгам савыктен луктын. Тушто татар-влакын Камыр-батыр, руш-влакын Вольга, марий-влакын Маршан, удмурт-влакын Селта, мокша ден эрзя-влакын Сабан, чуваш-влакын Иван-батыр персонажышт нерген йомак-влакым пуртымо. Эн ончыч «Татармультфильм» Юл кундемысе нине патыр-влак нерген икмыняр мультфильмым ямдылен. Нуно кум йылме дене ышталтыныт: татарла, рушла да национальный герой-влакын йылмышт дене. Марла мультфильмын …
Тений 27-30 сентябрьыште Сыктывкарыште Российыште илыше финн-угор калык-влакын VI погынжо эрта. Кодшо кечылаште погынын пашаче группыжо погынен. Тудым Коми Республикын Правительстве председательжын икымше алмаштышыже Максимова Лариса Владимировна вуйлата. Эртыше заседанийыш тӱрлӧ министерствын, верысе кучемын еҥышт, тӱвыра, сымыктыш да туныктыш тӧнеж-влакын вуйлатышышт да мер пашаеҥ-влак толыныт, погынлан ямдылалтме йодышым каҥашеныт. Тыгодым тӱҥ площадкым рашемдыме: финн-угор калык-влакын …
Пагалыме марий-влак! Марий Мер Каҥаш лÿм дене чыладамат алал кумылын кугу марий пайрем — Марий талешке кече — дене саламлем! Тӱнямбалне чыла калыкын жаплыме пайремже уло. Тений ме Марий талешке кечым коло шымше гана палемдаш тӱҥалына. Тудым ынде Марий Элыште веле огыл, пÿтынь марий тÿняште кумдан палемдат. Тугеже кызытсе саманыште кажне марий еҥын чоныштыжо акретле …
Россий печать кече дене шокшын саламлем. Марий Элыштына 100 утла печать савыктыш уло. Тыгак марла лекше газет-влак элнан вес кундемлаштыжат лектын шогат. Мутат уке, тачысе илышыште тÿшка-увер йöн (СМИ) деч посна илышнам огынат уж. Радио, телевидений умбакыже вияҥыт. Интернет илышыш шыҥен пурен. А Российыште икымше «Ведомости» газет 314 ий ондакак ош тÿням ужын.
В 2017 году исполняется 100 лет со дня проведения I Съезда марийского народа. В Марий Эл создан организационный комитет по подготовке и проведению мероприятий, посвящённых к этой дате. На одном из заведений оргкомитета (7 декабря 2016 г.) утверждён план мероприятий. План мероприятий, посвящённых 100-летию I Съезда марийского народа — СКАЧАТЬ.
Идалык тÿҥалтыште марий калык Шорыкйол пайремым палемда. Тудо 2017 ийыште 6-13 январьыште эрта.  Кузе палемда Шернур кундемысе «Марий кумалтыш» общиным вуйлатыше Вячеслав Мамаев, Шор-йол (Шорыкйол) – марийын ик эн кугу пайремже. Тудлан калык ончылгочак ямдылалтеш. Чыла чер-осалым яндар памаш вӱд дене мушкын колташ манын, марий-влак ошыгечынже мончаш пурат, лум гай ош тӱсан ару тувыр-йолашым чият. …
Марий калыкын I погынжын 100 ияш юбилейжым ямдылыме да эртарыме шотышто паша кышкарым 2016 ий 27 декабрьыште Марий Мер Каҥаш вуйвер погынымаште ончышт. У идалыкыште «Урал марий: историй да кызытсе илыш» марий форумым, Мер Каҥашын шошо сессийжым Свердловск кундемыште эртараш палемдыме. Ончычсо семынак Талешке кечылан пöлеклалтше «Талешкым шарналтен…» декаде, «Изи мöр пеледыш» пайрем, Марий самырыктукымын …
У ийым у пиал, у сеҥымаш дене кылдена. Йомак сынан пайрем мыланна у ÿшаным конда, вий-куатым ешара. Тудым эше еш пайрем манына. Чынже денак, ты пагатыште еш, родо-тукым дене вашлияш, икте-весын вачыжым шижаш, ваш-ваш чон кумылым пöлеклаш йöн пÿралтын. Меат, кумда тÿня мучко шарлен илыше марий калык, шкеннам ик еш семын ужшаш улына, вет мемнам …
Марий Оньыжа Эдуард Александров Мер Каҥашын 2016 ийысе паша лектышыжым иктешла. Поро кече, пагалыме марий-влак! Таче мый тендам Марий Мер Каҥашын 2016 ийысе пашаже дене палдарем. Ме тений вӱдшор тылзыште пеш кугу мероприятйым — марий калыкын X Погынжым эртарен колтышна. Эн ондак Погынлан ямдылалтме паша кышкарым ыштыме, пашаче комиссийым погымо. Варажым Марий Элысе районлаште да …
2017 ийыште Марий калыкын I погынжым эртарымылан 100 ий темеш. Жапше годым тиде погын чолга да ушан еҥ-влакым йырже чумырен, мер толкыным вияҥдаш амалым ыштен. Эртыме корнынам шарнышаш улына, йылмынам, тÿвыранам аралымашке надырым пыштыше шанчызе-влакымат палыман. Тыгай еҥ-влак кокла гыч иктыже – Орлов Николай Матвеевич. Тудо Марий калыкын II погыныштыжо лийын, кугурак-влаклан «У куралше» икымше …
70 ий ожно Марий Элыштына Калык усталык рÿдер шочын. Тудо таче мыланна Республикысе калык усталык да культурканыш паша шотышто шанче-методик рÿдер семын кумдан палыме да шергын аклыме. Тыгай кÿкшытым лач сай паша дене сулаш лиеш. Тыге, рÿдерын икоян ешыже кызытсе тÿвырам вияҥдымаште, культур пашаеҥ-влакым шуарымаште чот тырша, тÿрлö ийготан еҥ-влаклан кÿлешан мероприятийым эртара. Республикын чыла …
9-10 декабря 2016 г. в городе Йошкар-Оле прошли Марийский форум и осенняя сессия Всемарийского Совета (Мер Канаш). В мероприятиях приняли участие более 100 активистов, в том числе марийские лидеры из всех районов Республики Марий Эл, также регионов компактного проживания народа мари – республик Башкортостан, Татарстан, Удмуртия, Кировской, Нижегородской, Свердловской областей, Югры.
Марий тÿвыра пайрем дене шокшын саламлем. Таче Те Марий тиште кечым, «Ижевск Мари» мер организацийын 25 ияш да «Ош пеледыш» марий муро калык ансамбльын 20 ияш юбилейыштым палемдеда.  Чон куана: калыкна кеч-кушто илыже, кеч-кушто пашам ыштыже, ешым чумырыжо – но шочмо йылмыжым, тÿвыражым арален ила, йÿлам шукта. Тугеже тукымна шуйна, самырык-влак тÿҥалме пашанам шуят манын, …
Марий тиште кече дене уло кумылын саламлем! Марий калыкын икымше грамматикыже 241 ий ожно ош тÿням ужын. 1998 ий годсек Марий тиште кечым кугыжаныш пайрем семын палемдена. Вениамин Пуцек-Григорович, Павел Глезденёв, Иван Григорьевич Иванов, Лидия Петровна Васикова. Нине да моло лÿм эртыме корныштына кугу буква дене возалт кодыныт. Тачысе марий йылмым вияҥдымашке нуно кугу надырым …
2016 ий 6 декабрьыште Марий Оньыжан икымше алмаштышыже (оналмаш), «Марий сандалык – Марийский мир» журналын редакторжо, чолга марий пöръеҥ Валерий Александрович Мочаев 60 ияш лÿмгечыжым палемда. Валерий Александрович Марий кундем Шернур район Корембал ялыште шочын. Марий кугыжаныш педагогике институтым (1982), Российысе кугыжаныш гуманитарий университетым (2003) тунем пытарен. 1987-1991 ийлаште республикысе «Молодёжный курьер» газетын тÿҥ редакторжо …
Регион-влак кокласе марий тÿвыра фестивальым почмо дене шокшын саламлем да тÿвыргö паша лектышым тыланем. Марий Талешке-влакым шарнымаш – суапле да кÿлешан паша. Тыге ме шке эртыме корнынам, историеш кышам кодышо-влакым сайынрак палаш тÿҥалына, самырыктукымымат патриот шÿлыш дене куштена. Таче Одо кундемыште шочын-кушшо, пашам ыштыше кок кугу Талешке ончылно вуйнам савена. Писатель Илья Ломберский (Токмурзин Илья …
2016 ий теле тылзын 9-10  кечылаштыже Йошкар-Олаште (Мер-политик рӱдер) «Марий форум: шыже сессий» эрта. 9 теле (кугарня) 12.00 — 13.00 Регистраций 13.00 – 16.00 «Марий калыкын ончыклыкшо: самырык-влакын ончалтышышт (шонымашышт)» 14.20 – 14.30 Канымаш жап 16.00 – 16.30 Республикысе курчак театрыш куснымаш (Царьградский просп., 35) 16.30 – 18.00 Марий тиште кече пайремым эртарымаш 18.00 – 20.00 «Оналмаш В.А. …
Тачысе илышыште тÿшка уверым шаркалымаш кугу тÿткылыкым, рашлыкым, пеҥгыде да тыматле койышым йодеш. Тыгодым тиде уверым калык деке чын намиен шуктыман. Марий савыктыш-влак коклаште «Ончыко» журнал кугу верым айла. Тудын тÿҥ шонымашыже – кызытсе сылнымут дене палдараш, мер-политике илышым радамлен ончыкташ. Тыште ме сылнымут дене кылдалтше тÿрлö шымлымаш дене палыме лийын кертына. Марий шымлызе, искусствовед, …
В Пелемешском СДК Агрызского района Республики Татарстан состоялся праздничный концерт, посвящённый Дню матери. Средняя и старшая группы артистов подарили прекрасные стихи, юмористические сценки, современные танцы, русские и марийские песни. А какой же концерт без зажигательного национального танца. Изюминкой праздника стало исполнение взрослой группой старинного марийского танца в советующих костюмах. Ведь они тем самым хранят историю …
2016 ий 22 ноябрьыште Мер Каҥаш вуйверын погынымашыже эртыш. Паша радамым Марий Оньыжа Эдуард Александров вÿдыш. Тышке марий мер организаций-влакын вуйлатышыштымат ÿжмö. Вет ончышаш йодыш-влак тачысе пагытлан пеш кÿлешан ыльыч. Нуным пырля чумырген ворандарен колтыман. Тÿҥалтыште чыланат Марий Эл Республикысе тÿвыра, печать да калык-влакын пашашт шотышто министрын алмаштышыже Галина Ширяевам сылне лÿмгечыж дене шокшын саламлышт, …
Председатель Всемарийского совета Эдуард Александров принял участие  в расширенном заседании Правительственной комиссии по реализации Концепции государственной национальной политики Республики Марий Эл. 
Марий Эл Республик (Кужэҥер, Морко, Оршанке посёлкыла, Оршанке район Кугу Ӧрша ял, Звенигово район Сидельниково ял, Курыкмарий район Салымсола), Татарстан Республик (Озаҥ ден Агрыз ола-влак,  Агрыз район Пелемыш, Буймо ял-влак), Свердловск кундем Екатеринбург ола, Одо кундем Ижевск ола ден Карагöл район  Шопкер ял, Пошкырт кундем Караидель район Шопкер ял, Ленинград область Всеволожск ола. Мутат уке, …
Чыландамат Марий Эл Республикынан кечыж дене да тыгак Россий калык—влакын икоян улмо кечышт дене шокшын саламлем. Ме тÿрлö улына. Койыш-шоктыш, йылме, илыш йÿла, тÿвыра кажне калыкын ойыртемалтеш. Но мемнам ушен ик эл, ме илена ик республикыште. Тыге, ваш-ваш келшен, икте-весын пайремышкыже коштын, пырля пашам ыштен, Марий кундемнам тÿзатена. Вет таче кечылан тиде вер – мемнан суртна. Тыште …
4 ноября 2016 года стартует первый Межрегиональный танцевальный флешмоб «Айста, марла кушталтена» («Давайте станцуем по-марийски»). Он начнётся в 13.00 часов по московскому времени. В этот момент заиграет марийская мелодия, и пустятся в пляс все желающие на многих площадках городов и районов Республики Марий Эл, также регионов компактного проживания народа мари. В городе Йошкар-Оле встречаемся в …
2016 ий сорла тылзе тӱҥалтыште чолга ӱдыр-рвезе-влак Россий кӱкшытан VIII марий самырыктукым слётыш ушнышт. Нуно тӱрлӧ кундем гыч лийыч, но пырля, келшен, пашам ыштышт. Чынак, Марий кундемнам, марий калыкнам, марий йылмынам тӱзатыме верч кажне кечын тыршыман. Тыге ме, ты шотышто пашам ворандарен колташ манын, проект-влакым возышна. Ик тыгай проект дене палдараш ямде улына. Тудым VIII …
7 октября 2016 г. в городе Йошкар-Оле прошла презентация проекта «Марийский язык и компьютерные технологии». Проект реализуется Марийским научно-исследовательским институтом языка, литературы и истории им. М.В. Васильева и Республиканским центром марийской культуры. Руководитель — Андрей Чемышев. Его помощники — Геннадий Сабанцев, Василий Семёнов, также лингвистическую поддержку оказывает научно-исследовательский отдел (заведующий Олег Сергеев).
6 октября 2016 г., в день рождения классика, основателя марийской литературы Сергея Чавайна, в Горномарийском районе Республики Марий Эл состоялось выездное заседание президиума Всемарийского Совета – Мер Каҥаш. Само заседание прошло в краеведческом музее им. Н. Игнатьева в деревне Челомкино. Всех поприветствовали первый заместитель председателя Правительства РМЭ, министр культуры, печати и по делам национальностей РМЭ, …
Сылне пайремда дене – Туныктышо кече дене шокшын-шокшын саламлем! Туныктышо мутшак ава манме гай ныжылгын йоҥгалтеш. Кö ок шарне парт коклашке икымше гана шичме татым? Кö монден кертеш икымше туныктышым? Кажне еҥым илыш корныш шогалме пагытыште туныктышо-влак эскерат да виктараш полшат.
Моткоч сылне пагыт, кеҥеж эртен кайыш. Весела кумыл, куан, каныш – чылажат ситышын лийын. Тыгодымак мемнан пашана вораҥын. 2016 ий сорла тылзе тӱҥалтыште чолга ӱдыр-рвезе-влак Россий кӱкшытан VIII марий самырыктукым слётыш ушнышт. Нуно тӱрлӧ кундем гыч лийыч, но пырля, келшен, пашам ыштышт. Чынак, Марий кундемнам, марий калыкнам, марий йылмынам тӱзатыме верч кажне кечын тыршыман. Тыге …
Шинчымаш кече дене шокшын-шокшын саламлем. 1 сентябрьыште иктышт йочасадыш каят, весышт парт коклашке шинчыт. Тыгодым тендан шонымашда – у шинчымашым налаш, уш-акылым вияҥдаш, койыш-шоктышым пойдараш. Тачысе илышыште шинчымаш моткоч шергакан. Тудым ме окса дене огыл висышаш, а пеҥгыде ончыкылык дене кылдышаш улына. Туныктышо-влак, Тендан пашадам кӱкшын аклена. Ончычсо тунемше семын, а ынде ача лиймеке, Тендан …
Сылне пайремда дене шокшын-шокшын саламлем. «Пеледекш» марий калык фольклор ансамбль ынде 45 ий шочмо йылмынам, тÿвыранам, йÿланам аралаш полша. Тиде суапле пашам шуктен шогымылан моткоч кугу тау.
Шочмо кундем ял, ола, посна район гыч тӱҥалеш. 465 ий ончыч Угарман кундемыште  Черномуж ял шочын. Таче Те, тыште шочын-кушшо, илыше калык, ялын волгыдо шочмо кечыжым палемдеда. Кугу пайрем дене Марий Оньыжа семын Мер Каҥаш да чыла марий калык лӱм дене шокшын-шокшын саламлем.
Марий самырыктукымын Россий кÿкшытан VIII слётшо койын лишемеш. Тиде пагытыште программе шотлан кондалтеш, лектор, тренер-влак дене кыл ышталтеш да моло йодышат рашемдалтеш. 11 июль марте Слётыш толаш кумылан-влакын йодмашышт чумыргат. Тугеже тыланетат, йолташ, нерен шинчаш жап уке! 18-30 ияш марий еҥ улат гын, анкете ден презентацийым ыштен колто веле! Анкетым http://mari-arslan.ru сайтыште налаш лиеш. А …
2016 ий 25 июньышто Йошкар-Олаште Регион-влак кокласе «Пеледыш пайрем» эртен. Тушко Марий Элын чыла районжо да марий-влакын илыме тӱрлӧ регионышт гыч шуко калык погынен. Тыгак нуным Марий Оньыжа Эдуард Александров порын саламлен. Кечымучко ола гӱжлен. Могай гына конкурс лийын огыл, мурымаш, куштымаш, икте-весе дене вашлийын мутланымаш…
2016 ий 24 июньышто (пеледыш) Марий Мер Каҥашын II Пленумжо эртыш. Пленумышто кок тӱҥ йодыш каҥашышт. Эн ончычак Марий Мер Каҥашын президиумжым сайлышт. Тушко 13 еҥ пурыш.
2016 ий 22 июньышто Марий Оньыжа Эдуард Александров марий землячествым еҥже-влак дене вашлие. Тӱҥ йодыш: Регион-влак кокласе Пеледыш пайремлан ямдылалтмаш. Марий землячестве-шамыч район делегаций-влакым кинде-шинчал дене вашлийме шотышто мутланышт. Тыгак тӱрлö конкурсышто сеҥыше-влаклан пöлекым кучыктымо шотышто ойлышт. Тений Регион-влак кокласе «Пеледыш пайрем» 25 июньышто Йошкар-Олаште эрта. Тушко Марий Эл Республикын 14 районжо да элнан 9 …
2016 ий 25 июньыште Йошкар-Олаште Регион-влак кокласе «Пеледыш пайрем» лиеш.
Пеледыш пайрем – марий калыкын ик эн йӧратыме, кумдан палемдыме пайремже. Тудо шке йырже шуко еҥым чумыра, марий йылмынам, тӱвыранам да йӱланам аралаш полша. Тыгодым чыла тиде калык поянлыкым самырыктукым коклашке шараш йӧным ышта, нунымат кугезе йӱлам пагален илаш тарата. Шергакан марий калык, сылне Пеледыш пайрем дене уло кумылын саламлем. Пайремна веселан да пайдалын эртыже. …
2016 ий 15-17 июньышто Финляндийын Лахти олаштыже Финн-угор калык-влакын тӱнямбал кӱкшытан VII когрессышт эртен. Тушто Марий Оньыжа Эдуард Александров, Мер Каҥашын еҥже-влак Михаил Васютин, Валерий Мочаев, Александр Гайсин, Алексей Кудрявцев, Павел Бикмурзин, Раиса Попова лийыныт. Конгрессыш толшо кажне еҥын шке калык верч чонжо йӱла. А кузе вес семын? Вет илыш ончыкта, финно-угор-влак коклаште калык шагалем …
 Мемнан Шочмо элна – ик эн виян, поян, мотор, кумда Россий! Тыште пÿртÿсат эн сылне, калык-влакат ваш келшен илат. Ме тиде эл дене кугешнена! Вет лач тыште шочын-кушкынна, илена. Тудым тÿзатымашке шке вийнам пыштен, кертмына да моштымына семын волгыдо илыш верч тыршена.
2016 ийыште Марий самырыктукымын Россий кӱкшытан VIII слётшо 7-11 августышто Марий Эл Республик Оршанке район Кугу Ӧрша школ пелен эрта. Ты гана Слётын темыже марий калыкын икымше Погынжым эртарымылан 100 ияш лӱмгече дене кылдалтеш. Тидын йыр мутланымаш, вашлиймаш, лекций, тренинг-влак лийыт. Проект пашалан посна тӱткышым ойырена, поснак самырык мер толкыным вияҥдыме шотышто. Угыч шке проектна-влакым …
2016 ий 4 июньышто Киров кундем Пижан район Марий Ошай ялыште «Пеледыш пайрем» лиеш. Тиде кечынак Одо кундем Алнаш район Охотничий ялыште Семыкым палемдат. Нине пайрем дене Марий Оньыжа Эдуард Васильевич Александров саламла: — Пагалыме марий калык! Одо, Киров кундемлаште илыше марий-влакым да таче тушко толшо уна-шамычым Семык да Пеледыш пайрем дене саламлем.
«Изи мӧр пеледыш» республикысе йоча пайрем Йошкар-Олаште 2016 ий 1 июньышто эртыш. Тудым вес семынже «йоча Пеледыш пайрем» семынат манаш лиеш. Вет ты шонымашым 2013 ийыште Марий Оньыжа Анатолий Иванов темлен. Тыге тиде сомыл самырыктукымым «Пеледыш пайрем» йӱла дене келгынрак палдараш, марий тӱвыра деке утларак шӱмаҥдаш шукталтын. Икымше гана «Изи мӧр пеледыш» Советский район Ӱншӱр …
«Изи мӧр пеледыш» — национальный праздник для детей проводится третий раз в Республике Марий Эл. Так, 1 июня 2016 года в г. Йошкар-Оле состоится республиканский праздник. Он посвящается Дню зашиты детей. Начало: 12.00. Место встречи: ул. Набережная Брюге, д.1 — Национальная президентская общеобразовательная школа-интернат основного общего образования.
2016 ий ага тылзын 23 да 24 кечылаштыже Йошкар-Олаште «Финн-угор калыкын поянлыкше» III тӱнямбал финн-угор студент форум эртыш. Тушко Германий, Франций, Австрий, Канада да эше Россий Федерацийысе 13 субъект да 22 туныктыш тӧнеж гыч толын коштыч. Тиде форум дене Марий Оньыжа саламлыш. — Шергакан финн-угор студент, аспирант, самырык шымлызе-влак! Тӱнямбал финн-угор студент форумын пагалыме унаже-влак! Марий …
18 мая 2016 г. в Министерстве культуры, печати и по делам национальностей РМЭ прошло совещание активистов, ответственных за организацию и проведение Межрегионального праздника «Пеледыш пайрем» («Праздник цветов»). Его вёл министр культуры, печати и по делам национальностей РМЭ Михаил Васютин. В ходе работы были конкретно утверждены дата проведения и программа праздника.
17 мая 2016 г. в Общественно-политическом центре Республики Марий Эл (г. Йошкар-Ола) прошло совещание рабочей группы по организации и проведению VIII Всероссийского слёта марийской молодёжи. В нём принял участие председатель Всемарийского Совета – Мер Каҥаш (Марий Оньыжа) Эдуард Александров. Так, VIII Всероссийский слёт марийской молодёжи будет проходить 7-11 августа 2016 года в Оршанском районе РМЭ. …
2016 ий 12 майыште Марий Эл Республикысе мер-политик рӱдерыште (Йошкар-Ола) Мер Каҥаш активын погынымашыже эртен. Паша радам почеш, кум тӱҥ йодышым онченыт. Эн ончычак Регион-влак кокласе Пеледыш пайремым ямдылыме да эртарен колтымо шотышто каҥашеныт. Тудым 18 июньышто Марий Элын рӱдолаштыже эртараш палемдыме.
12 майыште Марий Оньыжа Эдуард Васильевич Александровын шочмо кечыже. Тендам, Эдуард Васильевич, Мер Каҥашын еҥже-влак сылне пайремда дене шокшын-шокшын саламлена. Пеҥгыде тазалыкым, волгыдо пиалым, у деч у сеҥымашым, паша лектышым тыланена. Тыгаяк калык пагалыме еҥ лияш, воктенда ӱшанле йолташда-влак эреак лийышт. Ешда кушшо, пеледше, тӱзланыже. Чоныштыда ласкалык озаланыже, шинчада кече гаяк йӱлыжӧ. Волгыдо илыш корным! …
2016 ий 14-16 апрельыште Йошкар-Олаште Марий калыкын X погынжо эртыш. Тушто тыгай пунчалым пеҥгыдемдыме. 1. Марий Мер Каҥашын 2012-2016 ийлаште шуктымо ныл ияш пашажым сайлан шотлаш. 2. Темлымаш-влакым шотыш налын, Марий калыкын Х погынжын резолюцийжым пеҥгыдемдаш. 3. Икымше марий калык погынлан 100 ий теммым шотыш налын, тиде юбилейлан пӧлеклалтше мероприятий программым ышташ Марий Мер Каҥашлан, …
Шочмо кундем ял, ола, посна район гыч тӱҥалеш. 85 ий ончыч Параньга район шочын. Таче Те, тыште шочын-кушшо, илыше калык, районын волгыдо шочмо кечыжым палемдеда. Кугу пайрем дене Марий Оньыжа семын Мер Каҥаш да чыла марий калык лӱм дене шокшын-шокшын саламлем. Параньга район Марий Эл Республикын илышыштыже кугу верым налын шога. Шочмо кундемнам тӱзатымашке, вияҥдымашке …
В Куженерском районе отметили Марий талешке кече – День национального героя. В Районном доме культуры прошли мероприятия, посвящённые Дню национального героя. В доме ветеранов показали фильм «Путёвка в жизнь», где одну из главных ролей сыграл Йыван Кырля. Для школьников были проведены классные часы «Марийские национальные герои и герои нашего времени». Ребята вспомнили марийских национальных героев: …
Наверх